Page 112 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot

Więcej na temat Wybrane choroby układu moczowego Profi laktyka

Współdziałanie układów narządów

Układy narządów wzajemnie wpływają na siebie, dlatego niewłaściwe działanie jednego z nich powoduje gorsze
funkcjonowanie pozostałych. Zakażenia dróg moczowych

Krwinki czerwone odbierają w płucach tlen Przyczyny: najczęściej bakterie, rzadziej wirusy. Cewka
i dostarczają go do tkanek. Jednocześnie moczowa kobiet jest krótsza niż u mężczyzn, dlatego
przepływająca przez płuca krew oddaje zakażenia tego rodzaju częściej występują u nich. bakterie
do wydychanego powietrza nadmiar Escherichia coli
dwutlenku węgla. Pewna jego część Objawy: infekcje dolnych dróg moczowych wywołu-
pozostaje we krwi. ją zapalenie pęcherza moczowego. Infekcje górnych
dróg moczowych są przyczyną odmiedniczkowego
zapalenia nerek. Odczuwane dolegliwości mogą być
różne i mieć inne nasilenie. Zwykle jest to ból w dole • higiena okolic intymnych,
brzucha i pleców, gorączka lub stany podgorączkowe, • unikanie sytuacji
a także kłopoty z oddawaniem moczu. mogących doprowadzić
do wyziębienia dróg
Zagrożenia: szczególnie niebezpieczne dla układu mo- Aby określić, moczowych i pęcherza
Serce codziennie czowego są powikłania po anginie. Mogą prowadzić jaki patogen (takich jak siadanie
przepompowuje do kłębuszkowego zapalenia nerek, a nawet do ich jest przyczyną na kamieniach czy
kilkaset litrów krwi. betonowych schodach),
niewydolności. Niewydolność nerek jest stanem bez- zakażenia,
pośrednio zagrażającym życiu. wykonuje się • kontrolne badania
Przefiltrowana krew wraca między posiew na szalkach moczu.
tkanki, by dostarczyć do nich tlen, sole z pożywką
mineralne, aminokwasy, cukry proste,
oraz aby odebrać z tkanek kolejną
porcję toksycznych dla organizmu
produktów przemiany materii.
Kamica nerkowa

Przyczyny: długie przetrzymywanie moczu, nieleczone infekcje dróg moczo-
wych, choroby metaboliczne, dłuższe unieruchomienie i błędy dietetyczne
(np. wypijanie zbyt małej ilości płynów, spożywanie zbyt dużych ilości soli ku-
chennej).
Objawy: wytrącanie się z moczu w nerkach, drogach moczowych bądź w pę-
Strawiony pokarm trafia z jelita cherzu składników mineralnych lub organicznych nazywanych kamieniami.
cienkiego do krwi w postaci najprostszych Mają one ostre brzegi; przesuwając się wzdłuż dróg moczowych, ranią je, co • codzienna umiarkowana
składników: aminokwasów, kwasów powoduje bardzo silny ból. Jeśli osiągną na tyle duże rozmiary, że nie mogą aktywność fi zyczna (spacery,
tłuszczowych, cukrów prostych, soli wydostać się wraz z moczem, konieczna jest interwencja lekarska. chodzenie po schodach),
mineralnych i innych związków (mogą się
wśród nich znaleźć także substancje Nerki przefiltrowują docierającą do nich krew. • właściwe nawodnienie
szkodliwe, np. toksyny). Do prawidłowej pracy potrzebują energii (glukozy), organizmu, szczególnie
Ta bogata w składniki krew przepływa przez tlenu, odpowiednich anionów i kationów oraz podczas upałów i chorób
wątrobę – największy filtr organizmu, który związków organicznych, a także pewnej ilości przebiegających z gorączką,
wiąże lub rozkłada szkodliwe związki, dwutlenku węgla we krwi. Tylko wtedy filtracja
a następnie je oddaje do krwiobiegu. przebiega sprawnie. Codziennie ok. 1,5 l płynu • racjonalna i zróżnicowana
z przefiltrowanej krwi opuszcza organizm jako dieta (ograniczanie soli oraz
mocz ostateczny, do którego trafiają szkodliwe produktów bogatych
substancje i metabolity. w szczawiany, tj. kawy, herbaty,
czekolady, kakao, a także
w fosforany, tj. napojów typu
cola, serów dojrzewających
Współzależność funkcjonowania układów pokarmowego, oddechowego, moczowego i krążenia Kamienie nerkowe mogą mieć różną wielkość, niektóre nawet ponad 0,5 cm i topionych, czerwonego mięsa).

110 1