Page 20 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 20
Elementy budowy kości
W substancji międzykomórkowej tkanki kostnej znajdują się drobne komórki.
Ze względu na sposób ich rozmieszczenia wyróżnia się 2 rodzaje tkanki ko-
stnej – zbitą i gąbczastą. Tkanka zbita występuje m.in. w trzonach kości dłu-
gich, a także stanowi zewnętrzną powierzchnię kości płaskich. Tkanka gąb-
czasta znajduje się m.in. w nasadach kości długich, wewnątrz kości płaskich,
w miednicy oraz trzonach kręgów. Za ochronę i odżywianie kości odpowiada
okrywająca je błona – okostna. Zawiera ona naczynia krwionośne, które do-
cierają w głąb tkanki kostnej (il. 1.6).
W tkance kostnej zbitej
ułożenie komórek
kostnych przypomina
okręgi. Pośrodku nich
są widoczne naczynia
krwionośne, które
odżywiają tkankę kostną.
Tkanka kostna
gąbczasta ma luźną
strukturę. Komórki
kostne są ułożone
w cienkie belki
krzyżujące się ze sobą.
naczynie krwionośne
1.6 Kości długie są zbudowane z 2 rodzajów tkanki kostnej. Ich trzony są okryte okostną, a nasady – tkanką chrzęstną
Przekonaj się
Rola białek budujących kość
Pytanie badawcze: Jaką rolę pełnią białka w kości?
Hipoteza: Białka zapewniają elastyczność kości.
Potrzebne materiały: 2 kości (np. drobiowe, oczyszczone z mięsa), palnik gazowy, szczypce, talerzyk.
Uwaga: Zachowaj ostrożność podczas pracy z palnikiem!
Przebieg doświadczenia:
1 Jedną kość połóż na talerzyku (próba kontrolna). Drugą chwyć szczypcami i trzymaj nad palnikiem do momentu, aż
zacznie się palić (próba badawcza). Białka są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury i pod jej wpływem tracą
swoje właściwości.
2 Odłóż kość na talerzyk i poczekaj, aż wystygnie. Następnie obejrzyj ją i delikatnie wygnij.
Obserwacje: Opisz, co się stało. Czym się różni kość poddana wysokiej temperaturze od tej w próbie kontrol-
nej? W jaki sposób zmieniły się jej właściwości?
Wniosek: Sformułuj wniosek i zapisz go w zeszycie.
18