Page 20 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 20

Elementy budowy kości

                                            W substancji międzykomórkowej tkanki kostnej znajdują się drobne komórki.
                                            Ze względu na sposób ich rozmieszczenia wyróżnia się 2 rodzaje tkanki ko-
                                            stnej – zbitą i gąbczastą. Tkanka zbita występuje m.in. w trzonach kości dłu-
                                            gich, a także stanowi zewnętrzną powierzchnię kości płaskich. Tkanka gąb-
                                            czasta znajduje się m.in. w nasadach kości długich, wewnątrz kości płaskich,
                                            w miednicy oraz trzonach kręgów. Za ochronę i odżywianie kości odpowiada
                                            okrywająca je błona – okostna. Zawiera ona naczynia krwionośne, które do-
                                            cierają w głąb tkanki kostnej (il. 1.6).



                                                                                                W tkance kostnej zbitej
                                                                                                ułożenie komórek
                                                                                                kostnych przypomina
                                                                                                okręgi. Pośrodku nich
                                                                                                są widoczne naczynia
                                                                                                krwionośne, które
                                                                                                odżywiają tkankę kostną.
                                                                                                Tkanka kostna
                                                                                                gąbczasta ma luźną
                                                                                                strukturę. Komórki
                                                                                                kostne są ułożone
                                                                                                w cienkie belki
                                                                                                krzyżujące się ze sobą.
                                                     naczynie krwionośne
        1.6    Kości długie są zbudowane z 2 rodzajów tkanki kostnej. Ich trzony są okryte okostną, a nasady – tkanką chrzęstną





        Przekonaj się


        Rola białek budujących kość

        Pytanie badawcze:    Jaką rolę pełnią białka w kości?

        Hipoteza:            Białka zapewniają elastyczność kości.
        Potrzebne materiały:  2 kości (np. drobiowe, oczyszczone z mięsa), palnik gazowy, szczypce, talerzyk.

        Uwaga: Zachowaj ostrożność podczas pracy z palnikiem!
        Przebieg doświadczenia:
         1   Jedną kość połóż na talerzyku (próba kontrolna). Drugą chwyć szczypcami i trzymaj nad palnikiem do momentu, aż
             zacznie się palić (próba badawcza). Białka są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury i pod jej wpływem tracą
             swoje właściwości.

         2   Odłóż kość na talerzyk i poczekaj, aż wystygnie. Następnie obejrzyj ją i delikatnie wygnij.

        Obserwacje:          Opisz, co się stało. Czym się różni kość poddana wysokiej temperaturze od tej w próbie kontrol-
                             nej? W jaki sposób zmieniły się jej właściwości?

        Wniosek:             Sformułuj wniosek i zapisz go w zeszycie.

                                       18
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25