Page 20 - przyroda_podrecznik kl4
P. 20

Gdy obserwujemy dane zjawisko, często zadajemy sobie różne pyta-
                                            nia: Dlaczego tak się dzieje? Jak to możliwe? Aby znaleźć odpowiedź,

       Doświadczenie  to celowe dzia-       warto przeprowadzić doświadczenie.
       łanie, które polega na tym, że ba-      Doświadczenie to działanie, które polega na tym, że badacz ce-
       dacz wprowadza jakąś zmianę do       lowo wprowadza zmianę do otoczenia organizmu albo powodującą
       otoczenia organizmu albo zmianę      inny przebieg zjawiska, aby poszukać odpowiedzi na postawione py-
       powodującą  inny przebieg  zjawi-    tanie badawcze. Badacz sprawdza, jak wprowadzona zmiana wpły-
       ska, w celu znalezienia odpowiedzi   wa na wybrany organizm czy zjawisko przyrodnicze. W poprawnie
       na postawione pytanie badawcze.      zaplanowanym doświadczeniu można wyróżnić kilka etapów.
                                               Poczuj się badaczem przyrodnikiem i przeprowadź dwa doświad-
                                            czenia według podanych instrukcji.


                 Sprawdź, co się stanie z rodzynkami, jeśli włożysz je do wody na dłuższy czas.
                 Sprawdź, czy kwiaty cięte pobierają wodę. Co się stanie, gdy biały goździk włożysz do wody z barwnikiem?






       Krok po kroku


       Ćwiczenie w klasie. Jak przeprowadzać doświadczenia?



            Etapy doświadczenia                              Przykładowe doświadczenie

         Stawiam pytanie badawcze.           Czy rodzynki zmienią swój wygląd po włożeniu do wody?

         Formułuję przypuszczalne odpowiedzi   1.    Rodzynki pozostawione w wodzie zmienią swój wygląd.
         na pytania badawcze (hipotezy).     2.   Rodzynki pozostawione w wodzie nie zmienią swojego wyglądu.

         Planuję doświadczenie               Pojemnik z wodą, rodzynki (około 20 sztuk).
         i przygotowuję potrzebne materiały.

         Przeprowadzam                       Opis czynności:
         doświadczenie.                      1.    Włóż rodzynki (połowę) do pojemnika z wodą – jest to próba badawcza
                                                    (doświadczalna).
                                             2.    Pozostałe rodzynki zostaw bez wody – jest to próba kontrolna.
                                             3.    Odstaw rodzynki na 30 minut.
         Dokonuję obserwacji.                Rodzynki zanurzone w wodzie napęczniały, stały się jędrne i gładkie. Rodzynki
                                             bez wody nie zmieniły swojego wyglądu. Nadal są suche i pomarszczone.

         Wyciągam wnioski.                   Rodzynki chłoną wodę.
         Sprawdzam, czy założone hipotezy    W próbie badawczej rodzynki napęczniały.
         się potwierdziły (są prawdziwe lub   W próbie kontrolnej rodzynki są suche,
         fałszywe).                          pomarszczone.
                                             1.    Rodzynki pozostawione w wodzie
                                                   zmienią swój wygląd – prawda.
                                             2.   Rodzynki pozostawione w wodzie
                                                   nie zmienią swojego wyglądu – fałsz.


                                         18
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25