Page 64 - 882689_FOLDER PRZEDMIOTOWY BIOLOGIA (5-7)
P. 64

Profilaktyka                        Niektóre choroby                                                                                                                                                           Profi laktyka
        Profi laktyka
                                           Niektóre choroby
         Profi laktyka
         Profilaktyka
                                                                                                                                                                                                                      Profi laktyka
                                           układu oddechowego
                                           układu oddechowego



                                           Wirusowe infekcje górnych dróg oddechowych:                                                             Angina
                                           Wirusowe infekcje górnych dróg oddechowych:                                                              Angina
                                           katar, przeziębienie, grypa                                                                             Przyczyny: bakterie – paciorkowce, które wywołują ostre za-
                                           katar, przeziębienie, grypa
                                                                                                                                                    Przyczyny: bakterie – paciorkowce, które wywołują ostre za-
                                           Przyczyny: wirusy, które rozprzestrzeniają się głównie drogą kropelkową.                                palenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła.
                                                                                                                                                    palenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła.
                                           Przyczyny: wirusy, które rozprzestrzeniają się głównie drogą kropelkową.
                                           Objawy: ogólne osłabienie, bóle głowy, stawów i mięśni; często także gorącz-                            Objawy: na migdałkach pojawiają się ropne nacieki, powo-
                                                                                                                                                    Objawy: na migdałkach pojawiają się ropne nacieki, powo-
                                           Objawy: ogólne osłabienie, bóle głowy, stawów i mięśni; często także gorącz-
                                           ka i suchy kaszel.                                                                                      dujące  silny  ból  i  utrudniające  połykanie;  ropne  zakażenie
                                           ka i suchy kaszel.
                                                                                                                                                    dujące  silny  ból  i  utrudniające  połykanie;  ropne  zakażenie
                                                                                                                                                    wywołuje: wysoką gorączkę, kaszel, wymioty, ból brzucha, ból
                                           Zagrożenia: nieleczona lub niedoleczona infekcja może prowadzić do rozwoju                              wywołuje: wysoką gorączkę, kaszel, wymioty, ból brzucha, ból
                                           Zagrożenia: nieleczona lub niedoleczona infekcja może prowadzić do rozwoju
                                                                                                                                                    głowy, mięśni i stawów.
                                           chorób bakteryjnych lub innych, często groźnych w skutkach, powikłań. Infekcji                          głowy, mięśni i stawów.
                                           chorób bakteryjnych lub innych, często groźnych w skutkach, powikłań. Infekcji
                                           wywołanych przez wirusy nie leczy się antybiotykami. Organizm musi sam                                  Zagrożenia:  nieleczona  może  prowadzić  do  groźnych  po-
                                                                                                                                                    Zagrożenia:  nieleczona  może  prowadzić  do  groźnych  po-
                                           wywołanych przez wirusy nie leczy się antybiotykami. Organizm musi sam
        • ubieranie się odpowiednio        zwalczyć infekcję wirusową. Dlatego w  czasie choroby należy jeść lekkostrawne                          wikłań,  np.  zapalenia  zatok,  ucha,  płuc,  opon  mózgowo-      • unikanie kontaktu z chorymi
         • ubieranie się odpowiednio
                                                                                                                                                    wikłań,  np.  zapalenia  zatok,  ucha,  płuc,  opon  mózgowo-
                                                                                                                                                                                                                      • unikanie kontaktu z chorymi
                                           zwalczyć infekcję wirusową. Dlatego w  czasie choroby należy jeść lekkostrawne
         do pogody,                        posiłki, pić dużo obojętnych płynów (woda, herbata), przyjmować leki zalecone                           -rdzeniowych, a nawet serca. Osoba chora przez cały okres           i przebywania w dużych
                                                                                                                                                                                                                       i przebywania w dużych
          do pogody,
                                                                                                                                                    -rdzeniowych, a nawet serca. Osoba chora przez cały okres
                                           posiłki, pić dużo obojętnych płynów (woda, herbata), przyjmować leki zalecone
                                                                                                                                                                                                                       skupiskach ludzi
                                           przez lekarza i jak najwięcej  odpoczywać. Uczucie osłabienia może utrzymywać                           trwania anginy rozsiewa w swoim otoczeniu chorobotwórcze            skupiskach ludzi
                                                                                                                                                    trwania anginy rozsiewa w swoim otoczeniu chorobotwórcze
                                           przez lekarza i jak najwięcej  odpoczywać. Uczucie osłabienia może utrzymywać
                                                                                                                                                                                                                       (np. w supermarkecie,
        • unikanie kontaktu z chorymi                                                                                                                                                                                  (np. w supermarkecie,
         • unikanie kontaktu z chorymi
                                                              się przez pewien czas po ustąpieniu objawów infekcji. Każ-
                                                                                                                                                    bakterie. Odbywa się to drogą kropelkową.
                                                                                                                                                                                                                       w okresach zwiększonej
         i przebywania w dużych                               się przez pewien czas po ustąpieniu objawów infekcji. Każ-                           bakterie. Odbywa się to drogą kropelkową.                           w okresach zwiększonej
          i przebywania w dużych
                                                                 dą infekcję należy wyleczyć do końca.
                                                                                                                                                                                                                       zachorowalności na infekcje
                                                                                                                                                    Okres jesienno-zimowy i wczesna wiosna
         skupiskach ludzi                                        dą infekcję należy wyleczyć do końca.                                             Okres jesienno-zimowy i wczesna wiosna                              zachorowalności na infekcje
          skupiskach ludzi
                                                                                                                                                                                                                       wirusowe),
         (np. w supermarkecie,                                                                                                                     sprzyjają  zachorowaniom  na  anginę.                               wirusowe),
          (np. w supermarkecie,
                                                                                                                                                    sprzyjają  zachorowaniom  na  anginę.
         w okresach zwiększonej                                                                                                                    Bezwzględnie  trzeba  przestrzegać  za-                            • przestrzeganie
          w okresach zwiększonej
                                                                                                                                                    Bezwzględnie  trzeba  przestrzegać  za-
                                                                                                                                                                                                                      • przestrzeganie
         zachorowalności                                                                                                                                                                                                podstawowych zasad
          zachorowalności
                                                                                                                                                    leconego przez lekarza leczenia, które
          na infekcje wirusowe),
         na infekcje wirusowe),                                                                                                                    leconego przez lekarza leczenia, które                               podstawowych zasad
                                                                                                                                                                                                                        higieny, np. częste mycie rąk,
                                                                                                                                                   najczęściej wymaga podawania an-                                     higieny, np. częste mycie rąk,
                                                                                                                                                    najczęściej wymaga podawania an-
        • zdrowy tryb życia                                                                                                                        tybiotyków.                                                        • zdrowy tryb życia
         • zdrowy tryb życia
                                                                                                                                                                                                                      • zdrowy tryb życia
                                                                                                                                                    tybiotyków.
          (tzn. wysypianie się,
         (tzn. wysypianie się,                                                                                                                                                                                          (tzn. wysypianie się,
                                                                                                                                                                                                                        (tzn. wysypianie się,
         codzienna aktywność                                                                                                                                                                                            codzienna aktywność
          codzienna aktywność
                                                                                                                                                                                                                        codzienna aktywność
          fi zyczna, spożywanie
         fi zyczna, spożywanie                                       Wirus grypy                                                                                           Paciorkowiec                                  fi zyczna, spożywanie
                                                                                                                                                                                                                        fi zyczna, spożywanie
                                                                    Wirus grypy
                                                                                                                                                                           Paciorkowiec
         warzyw i owoców).                                                                                                                                                                                              warzyw i owoców).
          warzyw i owoców).
                                                                                                                                                                                                                        warzyw i owoców).
                                                                                                                                     Gruźlica
                                           Zapalenie oskrzeli
                                           Zapalenie oskrzeli                                                                      Gruźlica
                                                                                                                                     Przyczyny: bakterie – prątki gruźlicy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową,
                                           Przyczyny: wirusy, znacznie rzadziej bakterie; to infekcja często występująca
                                           Przyczyny: wirusy, znacznie rzadziej bakterie; to infekcja często występująca           Przyczyny: bakterie – prątki gruźlicy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową,
                                                                                                                                     rzadziej  drogą  pokarmową.  Źródłem  zakażenia  są  chorzy,  którzy,  mówiąc,
                                           w okresie jesienno-zimowym; może być powikłaniem po przeziębieniu.
                                           w okresie jesienno-zimowym; może być powikłaniem po przeziębieniu.                      rzadziej  drogą  pokarmową.  Źródłem  zakażenia  są  chorzy,  którzy,  mówiąc,
                                                                                                                                     kaszląc czy kichając, wydzielają znaczne ilości prątków. Chory może zakazić
                                           Objawy: podobne do objawów przeziębienia (podwyższona temperatura, ból
                                           Objawy: podobne do objawów przeziębienia (podwyższona temperatura, ból                  kaszląc czy kichając, wydzielają znaczne ilości prątków. Chory może zakazić
                                                                                                                                     wiele  osób  mających  z  nim  kontakt.  Zachorowaniu  na  gruźlicę  sprzyjają:
                                           głowy i mięśni, osłabienie) i silny kaszel.
                                           głowy i mięśni, osłabienie) i silny kaszel.                                             wiele  osób  mających  z  nim  kontakt.  Zachorowaniu  na  gruźlicę  sprzyjają:
                                                                                                                                     niedożywienie, złe warunki mieszkaniowe i sanitarne, duże skupiska ludzkie,
                                           Zagrożenia: zaniedbane zapalenie oskrzeli może prowadzić do zapalenia
                                           Zagrożenia: zaniedbane zapalenie oskrzeli może prowadzić do zapalenia                   niedożywienie, złe warunki mieszkaniowe i sanitarne, duże skupiska ludzkie,
                                                                                                                                     wyniszczający tryb życia. Ze względu na sposób zakażania, przebieg i skutki
                                                                                                                                   wyniszczający tryb życia. Ze względu na sposób zakażania, przebieg i skutki
                                           płuc, przewlekłej choroby dróg oddechowych, a nawet astmy oskrzelowej.
                                           płuc, przewlekłej choroby dróg oddechowych, a nawet astmy oskrzelowej.                  gruźlicę zaliczamy do chorób społecznych.
                                                                                                                                     gruźlicę zaliczamy do chorób społecznych.
                                           Szkodliwe czynniki środowiskowe (np. dym tytoniowy,
                                           Szkodliwe czynniki środowiskowe (np. dym tytoniowy,                                       Objawy: utrzymujący się kaszel, osłabienie, stany
                                           smog) mogą prowadzić do rozwoju przewlekłego
         • unikanie przebywania
                                                                                                                                                                                                                      • szczepienia
        • unikanie przebywania             smog) mogą prowadzić do rozwoju przewlekłego                                            Objawy: utrzymujący się kaszel, osłabienie, stany                                  • szczepienia
                                                                                                                                     podgorączkowe; nie powinno się ich lekceważyć.
          w miejscach, gdzie powietrze
                                           zapalenia oskrzeli.
                                                                                                                                                                                                                        ochronne noworodków
         w miejscach, gdzie powietrze      zapalenia oskrzeli.                                                                     podgorączkowe; nie powinno się ich lekceważyć.                                       ochronne noworodków
          jest zanieczyszczone,
                                                                                                                                     Zagrożenia: prątki gruźlicy są wyjątkowo odporne
                                                                                                                                                                                                                        i niemowląt,
         jest zanieczyszczone,                                                                                                     Zagrożenia: prątki gruźlicy są wyjątkowo odporne                                     i niemowląt,
                                                                                                                                     na wysuszenie; mogą przez wiele miesięcy bytować
         • niepalenie papierosów,                                                                                                  na wysuszenie; mogą przez wiele miesięcy bytować                                   • zdrowy tryb życia
        • niepalenie papierosów,                                                                                                     w kurzu, nie tracąc swoich zdolności infekcyjnych.                               • zdrowy tryb życia
                                                                                                                                                                                                                        (tzn. wysypianie się,
         • prawidłowe leczenie nawet                                                                                               w kurzu, nie tracąc swoich zdolności infekcyjnych.                                   (tzn. wysypianie się,
        • prawidłowe leczenie nawet                                                                                                                                                                                     codzienna aktywność
                                                                                                                                                                                                                        codzienna aktywność
          drobnych infekcji z katarem.
         drobnych infekcji z katarem.                                                                                                                                                                                   fi zyczna, spożywanie
                                                                                                                                                                                                                        fi zyczna, spożywanie
                                                                                                                                                                                                                        warzyw i owoców).
                                                                                                                                                                                                                        warzyw i owoców).
                                                                Kaszel jest częstym objawem
                                                                 Kaszel jest częstym objawem
                                                                chorób układu oddechowego                                                                                  Prątki gruźlicy
                                                                 chorób układu oddechowego                                                                                Prątki gruźlicy
         62                             82                                                                                                                                                                    83
                                        82                                                                                                                                                                    83
    0619_880864_biologia_kl7_DRUK.indd   82                                                                    19.06.2020   10:52:54  0619_880864_biologia_kl7_DRUK.indd   83                                                            19.06.2020   10:38:00
   0619_880864_biologia_kl7_DRUK.indd   82                                                                       19.06.2020   10:52:54  0619_880864_biologia_kl7_DRUK.indd   83                                                           19.06.2020   10:38:00
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69