Page 40 - biologia fragment
P. 40

Najbogatsze ekosystemy                                                                                                     Rafy koralowe


        Do najbogatszych ekosystemów na Ziemi zaliczamy te, które znajdują się w strefie klimatów
        równikowego i zwrotnikowego. Są to wilgotne lasy równikowe i rafy koralowe. Życie najbujniej
        rozkwita właśnie tam, gdzie w ciągu roku dociera najwięcej promieniowania słonecznego
        i jednocześnie jest stały dostęp do wody.



        Wilgotne lasy równikowe


          Ich największe kompleksy znajdują
          się w dorzeczu Amazonki, gdzie
          zajmują obszar ok. 5,5 mln km .
                                       2
          Występuje tu ok. 2,5 mln gatunków
          owadów i ok. 40 tys. gatunków
          roślin. Notuje się również dużą
          liczbę nowych gatunków grzybów.                                                                                           To podwodne ekosystemy, które powstają dzięki parzydełkowcom budującym wapienne szkielety
          Dla porównania w Białowieskim                                                                                             zewnętrzne. Kolejne pokolenia tych organizmów wzrastają na resztkach szkieletów swych poprzedników.
          Parku Narodowym, który chroni                                                                                             Rafy koralowe rozwijają się najlepiej w wodzie o temperaturze wynoszącej ok. 26°C. Są one oazami nie tylko
          bogaty ekosystem lasów                                                                                                    dla ryb, ale również licznych glonów – zielenic, brunatnic, krasnorostów – oraz skorupiaków i niezwykle
          liściastych strefy umiarkowanej,                                                                                          zróżnicowanego świata mięczaków. W ekosystemie rafy koralowej żyje aż 20 tys. gatunków ryb. W polskich
          występuje tylko ok. 1 tys. gatunków                                                                                       wodach jest ich tylko ok. 120 gatunków.
          roślin.
                                                                                                                                                                                                           Koralowce tworzące rafy żyją
          Bogactwo lasów równikowych              Struktura lasu deszczowego klimatu   Struktura lasu liściastego klimatu                                                                                  w symbiozie z glonami.  Jedynie
          wiąże się z ich silnie rozwiniętą       równikowego                         umiarkowanego                                                                                                        nocą pobierają pokarm zwierzęcy,
                                                                                  50
                                               50
          strukturą pionową. Tworzą je         50                                 50                                                                                                                       wyciągając swoje ramiona i czułki
          drzewa wielu gatunków w różnym                                                                                                                                                                   z komórkami parzydełkowymi.
                                               40
                                                                                  40
          wieku i o różnej wysokości. Ponadto   40                                40                                                                                                                       W ciągu dnia glony wypełniające
          bardzo bogaty jest podszyt.          30                                 30                                                                                  To dzięki obecności symbiotycznych   komórki koralowców prowadzą
                                                                                  30
                                               30
          W koronach drzew mają siedliska                                                                                                                             glonów koralowce rafotwórcze         fotosyntezę, a większością
          rośliny epifityczne, a mrówki i inne   20                                20                                                                                  budują wapienne szkielety – rafa     wytworzonego cukru odżywiają
                                               20
                                                                                  20
          owady zakładają tam swoje                                                                                                                                   jako całość wciąż przyrasta.         swego gospodarza.
          gniazda. Pomiędzy drzewami           10                                  10
                                                                                   10
                                               10
          zwisają rośliny pnące – liany.
                                                0 0                                0 0
                                                                                                                                                                      Rafy koralowe są wrażliwe na zmiany warunków,
                                                                                                                                                                      a zwłaszcza na różnice temperatury wody.
                                                                                                                                                                      W wyniku jej podwyższenia o 3°C dochodzi
                                                                     Wilgotne lasy równikowe są tak zróżnicowane,                                                     do blaknięcia raf. Zjawisko to świadczy
                                                                     że wędrowiec może tam co chwila ujrzeć                                                           o zachwianiu symbiozy między koralowcami
                                                                     odmienne gatunki roślin, grzybów, zwierząt.                                                      i glonami. Koralowce tracą glony, czego objawem
                                                                     Życie tętni także pod stopami podróżnika.                                                        jest utrata koloru i powolne obumieranie.
                                                                     W glebie i w ściółce żyje mnóstwo organizmów
                                                                     mikroskopijnej wielkości. Każdy opadły liść jest
                                                                     obrośnięty grzybnią. Ta staje się pokarmem                                                       Po obumarłych koralowcach pozostają
                                                                     dla bezkręgowców i kolejnych grzybów.                                                            szkielety, które z czasem pokrywają się glonami.
                                                                     To m.in. dlatego wycinanie lasów równikowych                                                     Barwny ekosystem rafy koralowej zamienia się
                                                                     budzi sprzeciw. W wyniku ich przekształcania                                                     w smutną podwodną pustynię.
                                                                     w plantacje palm olejowych (na zdjęciu) tracimy                                                  Mnóstwo organizmów traci wówczas
                                                                     na zawsze gatunki organizmów nieznane jeszcze                                                    miejsce do życia.
                                                                     nauce lub już znane, lecz rzadkie.


                                      134



   0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd   134                                                                    09.04.2021   09:27:38
   0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd   134
                                                                                                              09.04.2021   09:27:38
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45