Page 43 - biologia fragment
P. 43

Liczba wymarłych  gatunków zwierząt [tys.]  60                    8 7 6 5 4 3 Populacja ludzka [mld]
              50
              40
              30
              20
              10
               0
               1800  1810  1820  1830  1840  1850  1860  1870  1880  1890  1900  1910  1920  1930  1940  1950  1960  1970  1980  1990  2000  2010  2020  2 1 0


          4.11    Populacja ludzka a wymieranie kręgowców

          Czy pozbycie się patogenów i chwastów byłoby korzystne?
          Ludziom niekiedy się wydaje, że wszystkie organizmy wywołujące choroby –
          bakterie, protisty chorobotwórcze i grzyby chorobotwórcze – powinno się wy-
          tępić. Nic bardziej mylnego. Przeprowadzono doświadczenie sprawdzające,
          jak organizmy glebowe wpływają na kiełkowanie nasion. W lesie równiko-
          wym z gleby bogatej w nasiona wyeliminowano grzyby. Okazało się, że po ich
          usunięciu zaczęło kiełkować dużo mniej nasion, a biocenoza była znacznie
          uboższa. Dlaczego? Usunięcie grzybów uniemożliwiło roślinom wchodzenie
          w mykoryzę. W utrzymaniu różnorodności gatunkowej pomagały też grzybo-
          we patogeny. Gdy je wytępiono, rośliny dominujące w środowisku zaczęły się
          intensywnie rozprzestrzeniać i eliminować te rzadsze i cenniejsze, bo grzyby
          chorobotwórcze już nie ograniczały wzrostu ich populacji.
             Zazwyczaj w miejscach zmienionych przez człowieka różnorodność bio-
          logiczna jest znacznie mniejsza niż w ekosystemach naturalnych lub w nie-
          wielkim stopniu zaburzonych jego działalnością. Z trawnika czy z pola są
          usuwane rośliny, które wydają się niepotrzebne. Jednak obecność chwastów
          (il. 4.12), czyli roślin towarzyszącym uprawom, jest ważna. Zapewnia bowiem
          większą różnorodność biologiczną i jest warunkiem zachowania dynamicz-
          nej równowagi w przyrodzie. Oszacowano, że na 1 gatunek rośliny przypada   4.12    Chabry i maki na polu zboża
          przynajmniej 6 gatunków grzybów. Ich obecność również przyczynia się do    nie cieszą rolników, ale świadczą
          utrzymania stabilności ekosystemu.                                         o większej bioróżnorodności

          Ciało człowieka to środowisko życia

          Wewnątrz twojego ciała i na skórze żyją setki innych organizmów. Dominują
          wśród nich bakterie przewodu pokarmowego. W jelitach człowieka żyje śred-
          nio ok. 200 gatunków organizmów bezjądrowych.  Do typowych mieszkańców
          naszych ciał należą także grzyby, np. dobrze znane drożdże.
             Wielu z nas, choć o tym nie wie, żywi drobne roztocza – nużeńce (il. 4.13)
          w mieszkach włosowych własnych rzęs. Te niemal nieruszające się pajęczaki
          całe swoje życie spędzają w ukryciu, gdzie żywią się wydzielinami gruczołów.
          W sumie znamy ok. 5 tys. gatunków maleńkich organizmów, które zasiedlają
          ludzkie ciało. Masa drobnoustrojów żyjących w organizmie dorosłego czło-
          wieka może wynosić nawet 2 kg.                                             4.13    Nużeńce

                                                                                   137



                                                                                                              09.04.2021   09:27:47
   0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd   137
   0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd   137                                                                    09.04.2021   09:27:47
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48