Page 43 - biologia fragment
P. 43
Liczba wymarłych gatunków zwierząt [tys.] 60 8 7 6 5 4 3 Populacja ludzka [mld]
50
40
30
20
10
0
1800 1810 1820 1830 1840 1850 1860 1870 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2 1 0
4.11 Populacja ludzka a wymieranie kręgowców
Czy pozbycie się patogenów i chwastów byłoby korzystne?
Ludziom niekiedy się wydaje, że wszystkie organizmy wywołujące choroby –
bakterie, protisty chorobotwórcze i grzyby chorobotwórcze – powinno się wy-
tępić. Nic bardziej mylnego. Przeprowadzono doświadczenie sprawdzające,
jak organizmy glebowe wpływają na kiełkowanie nasion. W lesie równiko-
wym z gleby bogatej w nasiona wyeliminowano grzyby. Okazało się, że po ich
usunięciu zaczęło kiełkować dużo mniej nasion, a biocenoza była znacznie
uboższa. Dlaczego? Usunięcie grzybów uniemożliwiło roślinom wchodzenie
w mykoryzę. W utrzymaniu różnorodności gatunkowej pomagały też grzybo-
we patogeny. Gdy je wytępiono, rośliny dominujące w środowisku zaczęły się
intensywnie rozprzestrzeniać i eliminować te rzadsze i cenniejsze, bo grzyby
chorobotwórcze już nie ograniczały wzrostu ich populacji.
Zazwyczaj w miejscach zmienionych przez człowieka różnorodność bio-
logiczna jest znacznie mniejsza niż w ekosystemach naturalnych lub w nie-
wielkim stopniu zaburzonych jego działalnością. Z trawnika czy z pola są
usuwane rośliny, które wydają się niepotrzebne. Jednak obecność chwastów
(il. 4.12), czyli roślin towarzyszącym uprawom, jest ważna. Zapewnia bowiem
większą różnorodność biologiczną i jest warunkiem zachowania dynamicz-
nej równowagi w przyrodzie. Oszacowano, że na 1 gatunek rośliny przypada 4.12 Chabry i maki na polu zboża
przynajmniej 6 gatunków grzybów. Ich obecność również przyczynia się do nie cieszą rolników, ale świadczą
utrzymania stabilności ekosystemu. o większej bioróżnorodności
Ciało człowieka to środowisko życia
Wewnątrz twojego ciała i na skórze żyją setki innych organizmów. Dominują
wśród nich bakterie przewodu pokarmowego. W jelitach człowieka żyje śred-
nio ok. 200 gatunków organizmów bezjądrowych. Do typowych mieszkańców
naszych ciał należą także grzyby, np. dobrze znane drożdże.
Wielu z nas, choć o tym nie wie, żywi drobne roztocza – nużeńce (il. 4.13)
w mieszkach włosowych własnych rzęs. Te niemal nieruszające się pajęczaki
całe swoje życie spędzają w ukryciu, gdzie żywią się wydzielinami gruczołów.
W sumie znamy ok. 5 tys. gatunków maleńkich organizmów, które zasiedlają
ludzkie ciało. Masa drobnoustrojów żyjących w organizmie dorosłego czło-
wieka może wynosić nawet 2 kg. 4.13 Nużeńce
137
09.04.2021 09:27:47
0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd 137
0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd 137 09.04.2021 09:27:47