Page 45 - biologia fragment
P. 45

Badanie różnorodności biologicznej  Jak naukowcy badają różnorodność biologiczną?



 Organizmy występujące w ogrodzie lub na podwórku można nazwać biocenozą.
 Składają się na nią: fauna danego miejsca – wszystkie gatunki organizmów
 zwierzęcych, flora – wszystkie gatunki roślin, funga – wszystkie gatunki grzybów
 na tym terenie, a także zespół mikroorganizmów. Aby poznać pełną biocenozę,
 należy stosować inne metody badawcze w odniesieniu do każdej kategorii
 organizmów.




 ABY POZNAĆ FAUNĘ  ABY POZNAĆ FLORĘ  ABY POZNAĆ FUNGĘ
          Pobieranie materiału do badań        Metody molekularne: izolacja, powielenie,   Metody bioinformatyczne –
 zajrzyj pod kamienie – sprawdź   policz wszystkie widoczne   zaobserwuj, czy w ogrodzie występują   sekwencjowanie fragmentów DNA  porównywanie otrzymanych danych
 obecność bezkręgowców,  gatunki roślin,  owocniki grzybów – szukaj ich nie tylko         molekularnych z sekwencjami DNA
 obserwuj owady w pobliżu kwiatów   powtórz liczenie kilka razy w roku –  na ziemi, ale również na pniach   dostępnymi w bazach danych
 i pająki na roślinach,  najlepiej wiosną, latem i jesienią,  i konarach drzew,
 przyjrzyj się ćmom zlatującym się nocą   porównaj, jakie gatunki można  zbadaj, czy na martwych gałązkach,   Współcześnie w badaniu bioróżnorodności bardzo pomocne są metody molekularne. Polegają one na izolacji, powieleniu
 do lampy,  zauważyć w różnych porach roku,  ściółce i owocach leżących na ziemi   i zsekwencjonowaniu fragmentów DNA z różnych organizmów, które znajdują się w pobranej próbce – gleby, drewna, wody
 policz mieszkające w danym miejscu   zanotuj, kiedy dane gatunki roślin  pojawiają się pleśnie, a także drobne   czy tkanek żywych organizmów. Uzyskane sekwencje DNA są porównywane do sekwencji z baz danych. Ta metoda
 gatunki ptaków i nagraj ich głosy,  kwitną i wydają nasiona,  owocniki i śluzowce,  pozwala uzyskać wiele informacji w krótkim czasie.
 notuj zauważone tropy ptaków   określ sposób zapylenia i rozsiewania   poszukaj porostów na kamieniach,
 i ssaków, zwróć uwagę na ślady   nasion u spotkanych roślin.  gałązkach drzew i pniakach,
 żerowania.  zwróć uwagę na różny termin
 występowania owocników grzybów –
 wskaż, które są obecne przez cały rok,
 a które występują tylko w określonej
 porze roku.












          Fotopułapka w lesie                  Zdjęcie z fotopułapki
          Naukowcy pracują także w terenie. Stosują fotopułapki, aby obserwować zwierzęta aktywne nocą lub płochliwe.
          Do badania ich kondycji, pokrewieństwa na danym terenie czy między różnymi populacjami stosuje się pułapki żywołowne.
          Złapane ssaki są mierzone, ważone, pobiera się im próbkę sierści do badań  biochemicznych, a czasem krwi lub odchodów
 Pomocne przy badaniu biocenozy  do badań mikroorganizmów pasożytniczych, a następnie zwierzęta się wypuszcza. Wędrówki ptaków obserwuje się dzięki
          umieszczaniu na ich grzbietach miniaturowych nadajników. Ponadto ptaki mogą też być obrączkowane przez
          uprawnionych obrączkarzy. Natomiast przy badaniu nietoperzy wykorzystuje się specjalne rejestratory sygnałów
          i analizatory fal akustycznych. Ważne jest, by zebrane dane były udostępnione innym badaczom.  Z tego względu dobrze
 www      jest swoje obserwacje odpowiednio dokumentować, materiały przekazywać do odpowiednich archiwów – zielników,
          muzeów przyrodniczych, a uzyskane wyniki – publikować.
 STRONY INTERNETOWE  LUPA  LORNETKA  NOTES
 np. https://atlas-roslin.pl
          1.  Jakiej metody użyjesz do szukania porostów w swojej okolicy?
          2.  Która metoda pozwala stwierdzić, jaki drapieżnik próbował się dostać do gołębnika?
          3.  Jak myślisz, dlaczego niektóre kwiaty pojawiają się bardzo wczesną wiosną i pozornie znikają, kiedy
             drzewa rozwijają liście?
          4.  Jakie wyposażenie powinieneś mieć, by znaleźć i zidentyfikować jak najwięcej bezkręgowców żyjących na
 ATLASY I KLUCZE DO   APARAT   FORA INTERNETOWE O WYBRANYCH   APLIKACJE NA TELEFON  trawniku przed domem?
 OZNACZANIA GATUNKÓW  FOTOGRAFICZNY  GRUPACH ORGANIZMÓW  np. BirdNET, iNaturalist
          5.  Stwórz prezentację na temat organizmów żyjących w badanym ogrodzie.
                                                                                   139



                                                                                                              09.04.2021   09:27:55
   0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd   139
   0401_881405_biologia_kl8_MEN.indd   139                                                                    09.04.2021   09:27:55
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50