Page 13 - 1009_chemia_kl8_demo.indd
P. 13
W skrócie
Ogólny wzór sumaryczny kwasów ma postać H R, gdzie a oznacza liczbę atomów wodoru, co równe jest
a
wartościowości reszty kwasowej oznaczonej R.
Wyróżniamy kwasy z atomami tlenu w cząsteczkach – kwasy tlenowe (np. H PO , H SO ) – oraz kwasy
4
3
4
2
niezawierające atomów tlenu – kwasy beztlenowe (np. HCl czy H S).
2
Kwasy beztlenowe mogą powstawać przez rozpuszczenie w wodzie związku wodoru z innym niemetalem.
Kwasy tlenowe powstają w reakcji tlenku niemetalu i wody. Taki tlenek niemetalu nazywamy tlenkiem kwasotwórczym.
Dysocjacja elektrolityczna – proces rozpadu substancji na jony (np. pod wpływem wody). Kwasy dysocjują na kation
wodoru i anion reszty kwasowej.
Mocny kwas to taki, który praktycznie w całości w kontakcie z wodą występuje w postaci jonów.
Kwasy słabej i średniej mocy po kontakcie z wodą tworzą jony, jednak w mieszaninie część ich cząsteczek pozostaje
niezdysocjowana. Liczba etapów dysocjacji dla takich kwasów zgodna jest z liczbą atomów wodoru w cząsteczce
tego kwasu.
Przy rozcieńczaniu kwasów należy zachować właściwą kolejność – dodawać kwas do wody.
Mocne kwasy niszczą wiele materiałów, np. papier, bawełnę, natomiast nie wywierają negatywnego wpływu na plastik.
Czerwone zabarwienie roztworu oranżu metylowego i papierka wskaźnikowego świadczy o odczynie kwasowym
związku chemicznego, np. roztworu kwasu.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Zastanów się, jakie wartościowości będą miały reszty kwasowe związków chemicznych o podanych wzorach
sumarycznych.
a) H S b) HNO 3 c) H SO 3 d) H CO 3 e) H PO 4
2
3
2
2
2 Zapisz równanie reakcji kwasu siarkowego(VI) z chlorkiem sodu, wiedząc, że jednym z produktów jest gaz służący do
otrzymywania kwasu chlorowodorowego.
3 Podaj po dwa zastosowania kwasu chlorowodorowego i kwasu siarkowodorowego.
4 Narysuj modele cząsteczek kwasów:
a) siarkowego(IV), b) chlorowodorowego, c) azotowego(V).
5 Zapisz równanie reakcji otrzymywania kwasu siarkowego(IV) oraz kwasu fosforowego(V).
6 Podaj po dwa przykłady zastosowania:
a) kwasu siarkowego(VI), b) kwasu azotowego(V), c) kwasu fosforowego(V).
7 Zastanów się, jakimi wskaźnikami kwasowo-zasadowymi można wykryć w cieczy obecność kwasu
chlorowodorowego.
8 Zapisz równania dysocjacji elektrolitycznej dla podanych mocnych kwasów.
a) HNO b) HBr c) kwas siarkowy(VI) d) kwas chlorowodorowy
3
9 Zapisz równania dysocjacji elektrolitycznej dla podanych kwasów słabej lub średniej mocy.
a) kwas siarkowodorowy b) H PO c) kwas siarkowy(IV)
3 4
11 11
