Page 17 - 1009_chemia_kl8_demo.indd
P. 17

Przykład 4.

            Podaj nazwy systematyczne dwóch soli o wzorach sumarycznych Cu (PO )  i Fe(NO ) .
                                                                           3   4 2       3 3

            Etap                             Rozwiązanie

            1.  Określ, od jakiego kwasu     Cu (PO )  − reszta kwasowa pochodzi  Fe(NO )  − reszta kwasowa pochodzi
                                                                                         3 3
                                                3
                                                    4 2
              pochodzi reszta kwasowa        od kwasu fosforowego(V) o wzorze     od  kwasu  azotowego(V)  o  wzorze
              we wzorze.                     sumarycznym H PO .                   sumarycznym HNO .
                                                            3
                                                                4
                                                                                                     3
            2.  Oceń, czy dany kwas          Kwas fosforowy(V) należy do          Kwas azotowy(V) należy do kwasów
              jest przykładem                związków tlenowych. Należy dopisać   tlenowych. Należy dopisać końcówkę
              związku tlenowego czy          końcówkę -an.                        -an.
              beztlenowego, i jaką
              końcówkę należy dopisać.
            3.  Zapisz pierwszy wyraz        fosforan(V)                          azotan(V)
              z nazwy soli, stosując
              końcówkę -ek lub -an.
              Jeśli kwas miał zaznaczoną
              specyficzną wartościowość
              niemetalu, przepisz ją.

            4.  Zapisz wartościowości nad    Reszta kwasowa – kwas miał 3 atomy  Reszta kwasowa – kwas miał 1 atom
              symbolem metalu i resztą       wodoru, czyli wartościowość = III;   wodoru, czyli wartościowość = I;
              kwasową.                       miedź – zgodnie z liczbą reszt       żelazo – zgodnie z liczbą reszt
                                             kwasowych = II.                      kwasowych = III.
                                                              II         III                   III           I
                                                          Cu (PO )                            Fe (NO )
                                                                                                 1
                                                                                                      3 3
                                                                 4 2
                                                             3
            5.  Zapisz drugi wyraz           Miedź może mieć w związkach          Żelazo może mieć w związkach
              z nazwy soli. Będzie           wartościowość I lub II. Dlatego należy  wartościowość II lub III.
              to nazwa metalu                podać konkretną wartościowość = II.  Dlatego należy podać konkretną
              w dopełniaczu.                                                      wartościowość = III.
              Jeżeli nie jest to jedyna,     fosforan(V) miedzi(II)               azotan(V) żelaza(III)
              typowa wartościowość
              metalu w związku,
              zaznacz to w nawiasie.






          Komentarz do przykładu 4.
          Fosforan(V) miedzi(II) oraz azotan(V) żelaza(III) to dwa przykłady soli pochodzących od kwasów tlenowych. Zauważ-
          my, że wartościowości podane są w nawiasach. Przy próbie rozwiązywania tego typu zadania należy zwrócić uwagę
          na nietypowe wartościowości metali znajdujących się w związku chemicznym oraz czy reszta kwasowa również nie
          powinna mieć określonej wartościowości. Gdyby pominąć ten fakt, można by pomylić azotan(V) żelaza(III) o wzorze
          sumarycznym Fe(NO )  z azotanem(V) żelaza(II) o wzorze Fe(NO ) .
                             3 3                                       3 2
                                                                                   15
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22