Page 132 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 132

Profi laktyka
        Profilaktyka                       Niektóre choroby układu                                                                                                                                                    Profi laktyka
                                          odpornościowego




                                          AIDS jako przykład nabytego niedoboru odporności                                         Alergia jako przykład nadwrażliwości układu odpornościowego
                                          Skrót AIDS pochodzi od angielskiej nazwy choroby – Acquired Immune Defi -                 Przyczyny: rozpoznanie nieszkodliwych czynników (il.) przez układ odpornościowy
                                          ciency Syndrome – zespół nabytego niedoboru odporności                                   jako zagrożenie i reakcja (często nadmierna) na nie.
                                          Przyczyny: wirus HIV, który atakuje limfocyty T, co prowadzi do zniszczenia tych
                                          komórek i osłabienia działania układu odpornościowego.                                           Czynniki wywołujące alergię są określane jako alergeny.
                                          Objawy: pierwsze symptomy są mało charakterystyczne: osłabienie, bóle sta-
                                          wów i mięśni, powiększenie węzłów chłonnych. Kolejnej fazie choroby (zwykle
        • właściwe zabezpieczanie         trwającej kilka lub kilkanaście lat) towarzyszą: przewlekłe zmęczenie, stany                                                                                               • wykonywanie
         się podczas kontaktów                                                                                                                                                                                        specjalistycznych testów
         seksualnych,                     podgorączkowe, biegunki i spadek masy ciała. O nasileniu AIDS świadczą                                                                                                      immunologicznych
                                          coraz częstsze infekcje układu oddechowego, pokarmowego i skóry. Leczenie                                                                                                   (w celu identyfi kacji
        • unikanie zachowań               umożliwia poprawę komfortu funkcjonowania chorego i wydłuża jego życie.                                                                                                     alergenów wywołujących
         ryzykownych, podczas                                                                                                                                                                                         reakcje u danego pacjenta),
         których najczęściej              Jednak żadna dostępna obecnie terapia nie pozwala na całkowite wyleczenie.
         dochodzi do zakażenia                                                                                                                                                                                       • unikanie substancji
         wirusem HIV (tzn. używanie                                                                                                                                                                                   zawierających alergeny.
         jednorazowych sterylnych
         igieł i strzykawek podczas                           Drogi zakażenia wirusem HIV
         zabiegów medycznych,
         kosmetycznych, w tym                                                                                                      Objawy: zróżnicowane (il.) w zależności od rodzaju alergii – wyróżnia się m.in. alergię
         wykonywania tatuaży),                                                                                                     pokarmową, wziewną i kontaktową (skórną).

        • używanie własnych
         maszynek do golenia,
         sprzętu do depilacji
         i żyletek.





                                                kontakt      przekazanie wirusa     kontakt       kontakt seksualny                Zaczerwienione oczy        Katar                     Zaczerwienienie
                                          z zanieczyszczonymi  dziecku przez    z zakażoną krwią   z osobą zakażoną                                                                     i świąd nosa
                                               igłami lub     matkę zakażoną                            HIV
                                             strzykawkami       wirusem HIV
                                                              (podczas ciąży,
                                                                porodu lub
                                                             karmienia piersią)

                                                                                                                                                                                                                               112
                                                                                                                                   Rozszerzenie naczyń        Zaburzenia układu         Zmiany na skórze
                                                                                                                                   krwionośnych               pokarmowego (biegunki,    (wysypka)
                                                                                                                                                              wymioty)                                                Wstrząs anafi laktyczny
                                                                                                                                                                                                                      zagraża życiu i wymaga
                                                                                                                                                                                                                      natychmiastowej
                                                                              Jedynym sposobem stwierdzenia                        Zagrożenia: alergia bywa uciążliwa, ale zwykle nie stanowi poważnego zagroże-      pomocy medycznej!
                                                                              zakażenia wirusem HIV jest wykonanie                 nia. Czasem jednak reakcja organizmu na alergen jest tak gwałtowna, że dochodzi    W razie jego
                                          Wirus HIV ma kulisty kształt        testu – wykrywa on przeciwciała                      do wstrząsu anafi laktycznego. Objawia się on m.in. trudnościami w przełykaniu      podejrzenia wezwij
                                          i wielkość ok. 100 nanometrów,      przeciwko temu wirusowi we krwi                      i oddychaniu, nagłym spadkiem ciśnienia krwi, zaczerwienieniem lub bladością       pogotowie ratunkowe!
                                          tj. jedną tysięczną milimetra       pacjenta                                             skóry, świądem ciała, wymiotami, a nawet  omdleniem.

                                      130
   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137