Page 128 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 128

4.3      Konflikt serologiczny. Transplantologia




        Podejmij temat





        Dlaczego tak ważna jest informacja
        o grupie krwi danej osoby?





                                            Różnorodność antygenów
                                            Antygeny obecne w komórkach i zbudowanych przez nie strukturach orga-
                                            nizmu są różne u poszczególnych osobników należących do rozmaitych ga-
                                            tunków, ale także wśród przedstawicieli tego samego gatunku. Przykładem
                                            takiej różnorodności u ludzi jest m.in. występowanie odmiennych kombinacji
                                            antygenów krwinek czerwonych: A, B i Rh, a w konsekwencji – określonej
                                            grupy krwi (patrz temat 3.5).
                                               Znajomość grup krwi jest niezbędna w razie konieczności wykonania trans-
                                            fuzji (Podejmij temat). Grupy krwi dawcy (osoby, która oddała krew) i biorcy
                                            (osoby, której podaje się krew) muszą być zgodne, tzn. mieć odpowiednią kom-
                                            binację antygenów A, B i Rh (il. 4.10). W przeciwnym wypadku przeciwciała
        Konflikt serologiczny – sytuacja,   obecne we krwi biorcy rozpoznają antygeny dawcy jako obce i będą niszczyć
        w której antygeny krwi jednej osoby
        są rozpoznawane jako obce przez     pochodzące  od  niego  krwinki  czerwone  (patrz  tabela  3.17  w  temacie  3.5).
        przeciwciała znajdujące się we krwi   Taka reakcja może być bardzo gwałtowna i zagrażać życiu biorcy. Niezgod-
        drugiej osoby.                      ność grup krwi ludzi jest określana jako konflikt serologiczny.

                                                  Dawca
                                                         A+    B+  AB+   0+    A–   B–   AB–   0–
                                             Biorca
                                                 A+

                                                 B+
                                                AB+
                                                 0+

                                                 A–
                                                 B–
                                                                                                        transfuzja
        Zapoznaj się z zawartością tabeli. Wy-  AB–                                                     możliwa
        bierz 1 dawcę i wyjaśnij, dlaczego jego   0–                                                    transfuzja
        krew może, lub nie może, być przeto-                                                            niemożliwa
        czona do wymienionych biorców. Mo-  4.10    Transfuzję krwi można wykonać między dawcą i biorcą o takiej samej
        żesz także skorzystać z tabeli 3.17 w te-  grupie krwi. Możliwe jest także przetoczenie krwi o innej grupie, jeśli we krwi biorcy
        macie 3.5.                          nie występują przeciwciała rozpoznające antygeny obecne na krwinkach dawcy

                                      126
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133