Page 123 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 123
Więcej na temat
Wyrostek robaczkowy
Wyrostek robaczkowy to fragment układu pokarmowego, który swoją nazwę zawdzięcza podłużnemu „robakowa-
temu” kształtowi. Wyrostek odchodzi od jelita grubego i zwykle jest zlokalizowany blisko prawej kości biodrowej. Jego
długość dochodzi do 10 cm, a niekiedy osiąga nawet 20 cm. Przez wiele lat funkcja wyrostka robaczkowego u czło-
wieka i zwierząt (tych, które go mają) pozostawała nieznana. Przeprowadzone ostatnio badania wykazały, że ten
niewielki uchyłek jelita grubego odgrywa ważną rolę zarówno w układzie pokarmowym, jak i odpornościowym – jest
zamieszkiwany przez bakterie wspomagające pracę obu tych układów. Ponadto zawiera liczne komórki produkujące
przeciwciała, co wzmacnia odporność organizmu. Niestety u ok. 10% ludzi dochodzi do zapalenia wyrostka robaczko-
wego. Stan ten sygnalizują takie objawy, jak: ból brzucha, utrata apetytu, nudności, wymioty, gorączka, a także zatrzy-
manie moczu. Podejrzenie zapalenia wyrostka robaczkowego wymaga szybkiej konsultacji lekarskiej, a w przypadku
potwierdzenia diagnozy – wycięcia. Jest to jeden z częściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych.
W skrócie
Podstawowym zadaniem układu odpornościowego jest ochrona
organizmu przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi,
w tym przed patogenami.
Do najważniejszych elementów układu odpornościowego należą krwinki
białe, a także szpik kostny, grasica, śledziona i węzły chłonne.
Krwinki białe powstają w czerwonym szpiku kostnym. Odpowiadają
za rozpoznanie i eliminację patogenów i obumarłych, zakażonych
lub wadliwych komórek.
Za odporność organizmu jest odpowiedzialny także układ limfatyczny,
do którego należą m.in. grasica, migdałki i węzły chłonne. Główną rolą
tego układu jest zbieranie i oczyszczanie limfy.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Podaj nazwę tego elementu układu odpornościowego, który:
a) zawiera skupiska limfocytów i znajduje się w jamie brzusznej,
b) odpowiada za wytwarzanie komórek układu odpornościowego,
c) jest miejscem dojrzewania limfocytów T.
2 Wyjaśnij, co to jest/czym są:
a) antygen,
b) węzły chłonne,
c) limfa.
3 Podaj, które z krwinek białych:
a) odpowiadają za „zjadanie” bakterii,
b) wytwarzają przeciwciała.
Które z wymienionych komórek występują w węzłach chłonnych?
121