Page 88 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 88

Ciekawe!                               Kontakt z substancjami rakotwórczymi jest główną przyczyną występo-
                                            wania nowotworów płuc. Aż u prawie 90% pacjentów, u których rozpo-
                                            znano nowotwór płuc, przyczyną jego rozwoju było palenie papierosów.
                                               Poza dymem tytoniowym rozwojowi nowotworów płuc sprzyja kontakt
                                            z toksycznymi zanieczyszczeniami powietrza (wywołanymi np. przez azbest,
                                            radon, benzopiren), rozedma płuc i POChP. Tylko za niewielką część zacho-
                                            rowań odpowiadają rodzinne obciążenia genetyczne.
                                               Podstawowa profilaktyka nowotworów płuc to unikanie czynnego i bier-
                                            nego palenia tytoniu oraz wykonywanie kontrolnych badań zleconych przez
        Według WHO odpady tytoniowe (np.
        niedopałki papierosów) stanowią naj-  lekarza, np. spirometrii, a także, w uzasadnionych przypadkach, badań RTG
        częstszy ich typ na świecie. Zawierają   klatki piersiowej.
        one ponad 7 tys. toksycznych produk-
        tów  chemicznych,  które  zatruwają  śro-  Wpływ palenia papierosów na zdrowie i środowisko
        dowisko.                            Palenie papierosów szkodzi nie tylko palaczowi, ale wszystkim organizmom
                                            znajdującym się w jego otoczeniu. Dym tytoniowy zanieczyszcza powietrze,
                                            a wszyscy, którzy je wdychają, stają się biernymi palaczami. Osoba paląca jest
                                            jednocześnie czynnym i biernym palaczem.




                                               strumień                strumień    5–15%
                                               boczny dymu             główny dymu  trucizn unosi się

                                               40–60%
                                               trucizn palacz                                         30–40%
                                               wydmuchuje                                             trucizn
                                               z płuc, powodując                                      wchłania
                                               zatruwanie                                             palacz
                                               niepalących i palących


                                            3.10    Papieros jest źródłem substancji trujących nie tylko dla palacza, ale także
                                            dla środowiska





        W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!


             Choroby układu oddechowego są wywoływane          1   Wymień 3 choroby układu oddechowego i przedstaw
            przez wirusy, bakterie i zanieczyszczenia powietrza.   podstawowe zasady profilaktyki każdej z nich.

             Smog jest przyczyną wielu chorób, także schorzeń   2   Wyjaśnij, dlaczego warto wykonywać profilaktycznie
            układu oddechowego.                                    badanie spirometryczne.

             Palenie papierosów szkodzi nie tylko palaczom,    3   Sformułuj 2 argumenty, które mogłyby przekonać
            ale także wszystkim organizmom wdychającym             twoich rówieśników, że nie warto palić papierosów.
            powietrze zanieczyszczone dymem tytoniowym.
             Podstawowe zasady profilaktyki chorób układu
            oddechowego to: szczepienia ochronne, zdrowy tryb
            życia i unikanie kontaktu z osobami z wyraźnymi
            objawami infekcji (katar, kaszel).

                                       86
   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93