Page 90 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 90
Tętnice – naczynia krwionośne, Wśród naczyń krwionośnych wyróżniamy tętnice, żyły i naczynia wło-
którymi krew wypływa z serca. sowate. Tętnicami krew wypływa z serca i płynie do wszystkich narządów.
Naczynia włosowate – drobne W narządach średnica tętnic maleje. Najmniejsze naczynia, które docierają
naczynia krwionośne, które tworzą do komórek, to naczynia włosowate tętnicze. Krew opuszcza komórki
gęstą sieć w każdym narządzie i tkanki naczyniami włosowatymi żylnymi, które łączą się w naczynia
organizmu; najczęściej łączą tętnice o coraz większej średnicy, nazywane żyłami. To nimi krew wraca do serca
z żyłami.
(il. 3.12). Naczynia włosowate zwykle łączą tętnice z żyłami. Są jednak wyjąt-
Żyły – naczynia krwionośne, którymi ki, np. w wątrobie występują połączenia żylno-żylne. Ze względu na różnice
krew wpływa do serca.
w funkcji tętnic i żył mają one odmienną budową.
tętnica naczynia Tętnice mają grubą warstwę
płucna włosowate mięśniową, dlatego wytrzymują
płuc wysokie ciśnienie krwi wyrzucanej
przez serce. Fala krwi wtłaczana
aorta – przez skurcz serca do tętnic
tętnica powoduje chwilowe zwiększenie
główna ich średnicy, a następnie powrót
do pierwotnych rozmiarów. Ten
pulsujący ruch tętnic to tętno. mięśnie gładkie
mały obieg krwi Możemy je obserwować i mierzyć.
(płucny)
zastawka
Żyły są mało sprężyste – ciśnienie
płynącej nimi krwi nie jest tak duże
jak w tętnicach. Żyły mają zastawki,
co zapobiega cofaniu się krwi
wracającej do serca.
Pod jej naporem zastawki otwierają
się tylko w jedną stronę. Przepływ
krwi w żyłach wspomagają skurcze
mięśni szkieletowych. mięśnie gładkie
duży obieg krwi
(obwodowy)
Naczynia włosowate mają
bardzo małą średnicę. Ich
ściany są zbudowane wyłącznie
z jednowarstwowego nabłonka,
zwanego śródbłonkiem. Cienkie ściany
są przepuszczalne. Płynne składniki
krwi „przeciekają” więc przez naczynia
włosowate do przestrzeni między
komórkami. W ten sposób komórki są
zaopatrywane w niezbędne składniki. jednowarstwowy
naczynia włosowate A wszystkie zbędne i szkodliwe, które nabłonek –
śródbłonek
innych narządów wydostały się z komórek, przedostają
się do naczyń włosowatych.
3.12 Wybrane naczynia w układzie krwionośnym człowieka
88