Page 93 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 93

Przekonaj się


          Czy tętno można zobaczyć?


          Potrzebne materiały:    mały kawałek plasteliny, wykałaczka lub zapałka, stoper lub minutnik.
          Opis czynności:

           1   Osadź wykałaczkę w plastelinie. Spłaszcz plastelinę
              po przeciwnej stronie patyczka.

           2   Odszukaj na przegubie swojej ręki, w pobliżu kciuka,
              tętnicę promieniową. Umieść tam plastelinę
              z patyczkiem, przyklejając ją do skóry
              spłaszczoną stroną.

           3   Rękę z patyczkiem połóż wygodnie na stole, tak aby
              nie napinać mięśni. Jeśli udało ci się osadzić
              plastelinę z patyczkiem w miejscu, w którym można
              wyczuć tętno, patyczek zacznie drgać w przód i tył.

          Obserwacje:            Obserwuj zachowanie patyczka. Policz, ile razy patyczek poruszy się w ciągu minuty.
          Wnioski:             Sformułuj wniosek i zapisz go w zeszycie.





          W skrócie


               Układ krążenia stanowią 2 odrębne układy: krwionośny i limfatyczny.
              Zadaniem układu krwionośnego jest transport gazów oddechowych,
              substancji wchłoniętych w jelitach lub wytworzonych w różnych częściach
              organizmu oraz ciepła. Zadaniem układu limfatycznego jest transport
              kwasów tłuszczowych wchłoniętych w jelitach i obrona organizmu przed
              czynnikami chorobotwórczymi.

               Układ krwionośny jest zamknięty. Składa się z serca i 3 rodzajów naczyń
              krwionośnych: tętnic, żył i naczyń włosowatych.

               Krew krąży w 2 niezależnych obiegach: dużym i małym. Mały obieg
              rozpoczyna się w prawej komorze serca, a kończy w lewym przedsionku.
              Duży obieg rozpoczyna się w lewej komorze serca, a kończy w prawym
              przedsionku.


          Czy już umiesz? Sprawdź się!


           1   Wymień po 2 cechy, które pomogłyby ci rozpoznać:
              a)  tętnicę,         b)  żyłę,             c)  naczynie włosowate.
           2   Przedstaw drogę, którą przebywa krew wypływająca z lewej komory,
              zanim dotrze do prawego przedsionka.

                                                                                   91
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98