Page 92 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 92

Ciekawe!                            Jeden układ – dwa krwiobiegi
        Gdyby wszystkie naczynia krwionośne   Krew płynie po organizmie w 2 obiegach. Czteroczęściowe serce umożliwia
        człowieka  wyprostować  i  ułożyć  jed-  całkowite rozdzielenie krwi niosącej tlen z płuc od krwi zabierającej dwu-
        no za drugim, to można by nimi ponad
        dwukrotnie opasać Ziemię wzdłuż rów-  tlenek węgla z tkanek. Mały obieg krwi (płucny) doprowadza krew ubogą
        nika.  Długość  równika  wynosi  nieco   w tlen i zasobną w dwutlenek węgla do płuc, gdzie ulega ona utlenowaniu.
        ponad 40 tys. km, a łączna długość na-  Obieg ten zaczyna się w prawej komorze serca, skąd krew wypływa tętnicą
        czyń krwionośnych waha się od 100 do   płucną. Naczynia włosowate oplatają pęcherzyki płucne, w których zachodzi
        150 tys. km.                        wymiana gazowa. Z płuc krew utlenowana płynie żyłami płucnymi i trafia do
                                            lewego przedsionka, a następnie do lewej komory.
                                               Duży obieg krwi (obwodowy) rozpoczyna się w lewej komorze serca,
                                            skąd krew wypływa do aorty. Od niej odchodzą tętnice wieńcowe, które za-
                                            opatrują serce w tlen. Dalej aorta rozgałęzia się na tętnice o coraz mniej-
                                            szych średnicach, tworząc ostatecznie sieć naczyń włosowatych we wszystkich
                                            narządach  organizmu.  Naczynia  włosowate  uczestniczą  w  wymianie  tlenu
                                            i innych substancji między krwią a tkankami. Następnie naczynia włosowate
                                            łączą się w małe żyły, a te – w większe, które doprowadzają krew z powrotem
                                            do serca, do prawego przedsionka, a stamtąd do prawej komory.




        Więcej na temat


        Co słyszy lekarz w stetoskopie?
                                                               I ton serca     3
                                                               –  zamknięcie zastawek
        Przykładając stetoskop lub ucho do klatki piersiowej   przedsionkowo-
                                                               -komorowych, początek
        w okolicy mostka, możemy usłyszeć tony serca.          skurczu komór
        1.   Pauza – krew wlewa się z żył do przedsionków. Serce   II ton serca     4
           odpoczywa, jest w stanie rozkurczu.                 –  zamknięcie
                                                               zastawek aorty i pnia
                                                               płucnego – koniec
        2.   Skurcz przedsionków – przedsionki kurczą się i wypy-  skurczu komór
           chają krew do komór. Zastawki przedsionkowo-
           -komorowe otwierają się w wyniku działania wyso-     1                          2
           kiego ciśnienia.                                    Krew                       Krew
                                                               wlewa się                  z przed-
        3.   Skurcz komór – ściany komór kurczą się i wyciskają   z żył                   sionków
                                                                                          wypełnia
           krew do tętnic. Podczas skurczu w komorach podnosi   do przed-                 komory
                                                               sionków
           się ciśnienie. Zastawki przedsionkowo-komorowe
           zamykają się. Słychać wtedy pierwszy ton serca.
           Zastawki w naczyniach tętniczych, wychodzących
           z komór, otwierają się również w wyniku działania    3                          4
           wysokiego ciśnienia.                                Krew                       Krew
                                                               z komór
                                                                                          napływa
        4.   Koniec skurczu komór i powrót do stanu spoczynku   jest                      do
                                                               tłoczona
                                                                                          przed-
           (pauza). Słychać drugi ton serca – dźwięk spowo-    do tętnic                  sionków
           dowany zamknięciem się zastawek aorty i pnia
           płucnego.

                                       90
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97