Page 92 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 92
Ciekawe! Jeden układ – dwa krwiobiegi
Gdyby wszystkie naczynia krwionośne Krew płynie po organizmie w 2 obiegach. Czteroczęściowe serce umożliwia
człowieka wyprostować i ułożyć jed- całkowite rozdzielenie krwi niosącej tlen z płuc od krwi zabierającej dwu-
no za drugim, to można by nimi ponad
dwukrotnie opasać Ziemię wzdłuż rów- tlenek węgla z tkanek. Mały obieg krwi (płucny) doprowadza krew ubogą
nika. Długość równika wynosi nieco w tlen i zasobną w dwutlenek węgla do płuc, gdzie ulega ona utlenowaniu.
ponad 40 tys. km, a łączna długość na- Obieg ten zaczyna się w prawej komorze serca, skąd krew wypływa tętnicą
czyń krwionośnych waha się od 100 do płucną. Naczynia włosowate oplatają pęcherzyki płucne, w których zachodzi
150 tys. km. wymiana gazowa. Z płuc krew utlenowana płynie żyłami płucnymi i trafia do
lewego przedsionka, a następnie do lewej komory.
Duży obieg krwi (obwodowy) rozpoczyna się w lewej komorze serca,
skąd krew wypływa do aorty. Od niej odchodzą tętnice wieńcowe, które za-
opatrują serce w tlen. Dalej aorta rozgałęzia się na tętnice o coraz mniej-
szych średnicach, tworząc ostatecznie sieć naczyń włosowatych we wszystkich
narządach organizmu. Naczynia włosowate uczestniczą w wymianie tlenu
i innych substancji między krwią a tkankami. Następnie naczynia włosowate
łączą się w małe żyły, a te – w większe, które doprowadzają krew z powrotem
do serca, do prawego przedsionka, a stamtąd do prawej komory.
Więcej na temat
Co słyszy lekarz w stetoskopie?
I ton serca 3
– zamknięcie zastawek
Przykładając stetoskop lub ucho do klatki piersiowej przedsionkowo-
-komorowych, początek
w okolicy mostka, możemy usłyszeć tony serca. skurczu komór
1. Pauza – krew wlewa się z żył do przedsionków. Serce II ton serca 4
odpoczywa, jest w stanie rozkurczu. – zamknięcie
zastawek aorty i pnia
płucnego – koniec
2. Skurcz przedsionków – przedsionki kurczą się i wypy- skurczu komór
chają krew do komór. Zastawki przedsionkowo-
-komorowe otwierają się w wyniku działania wyso- 1 2
kiego ciśnienia. Krew Krew
wlewa się z przed-
3. Skurcz komór – ściany komór kurczą się i wyciskają z żył sionków
wypełnia
krew do tętnic. Podczas skurczu w komorach podnosi do przed- komory
sionków
się ciśnienie. Zastawki przedsionkowo-komorowe
zamykają się. Słychać wtedy pierwszy ton serca.
Zastawki w naczyniach tętniczych, wychodzących
z komór, otwierają się również w wyniku działania 3 4
wysokiego ciśnienia. Krew Krew
z komór
napływa
4. Koniec skurczu komór i powrót do stanu spoczynku jest do
tłoczona
przed-
(pauza). Słychać drugi ton serca – dźwięk spowo- do tętnic sionków
dowany zamknięciem się zastawek aorty i pnia
płucnego.
90