Page 42 - przyroda_podrecznik kl4

Znaki topograficzne

Kiedy ogląda się Ziemię z samolotu, rzeki, drogi oraz tory kolejowe wyglądają jak linie, a domy i drze-
wa jak punkty. Natomiast morza, jeziora, lasy i pola przypominają różnokolorowe plamy. W podobny
sposób, za pomocą znaków, są one zaznaczane na mapie. Nazwano je znakami topograficznymi.
Należą do nich znaki: punktowe, liniowe i powierzchniowe.

Znaki punktowe Znaki liniowe Znaki powierzchniowe
kościoły
drogi główne lasy
zabytki
inne drogi polany, łąki
drzewa zabytkowe
pomniki szlaki turystyczne tereny rolnicze i przemysłowe

Podobnie jak na planach, wszystkie znaki oraz skróty użyte na mapach objaśnia się w legendzie.
Tam znajduje się także tytuł mapy i skala, a ponadto opis poziomic, czyli specjalnych linii, które in-
formują nas o ukształtowaniu powierzchni.

Więcej na temat

Jak na płaskiej powierzchni pokazać
nierówność terenu?

Mapa jest płaska – jak zatem pokazać na niej wzniesienia
i zagłębienia terenu? Przyjrzyjcie się mapie topograficznej
okolic Góry Ślęży na s. 39. Znajdują się na niej pofalowane
brązowe linie – nazywamy je poziomicami. Na niektórych
liniach są zapisane liczby np. 500, 540. Co one oznaczają?
Poziomice łączą punkty o jednakowej wysokości liczonej od
poziomu morza. Ustalono, że na całej kuli ziemskiej poziom
morza jest taki sam. Przyjęto, że znajduje się on na wysokości
0 metrów. Wysokość wszystkich miejsc na powierzchni Ziemi
określa się od poziomu morza. Na mapach topograficznych
poziomice rysuje się np. co 5 m, 10 m itd. Liczba wpisana na
poziomicy oznacza, jaka jest w tym miejscu wysokość nad
poziomem morza w metrach (co zapisuje się n.p.m.).
Na podstawie gęstości poziomic można określić, jakie jest
zbocze. Jeżeli poziomice są blisko siebie – zbocze jest stro-
me, jeśli poziomice są oddalone od siebie – jest łagodne. stromo łagodnie

40