Page 106 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 106

Podstawowe badania kontrolne – morfologia krwi

                                            Morfologia krwi to podstawowe badanie, które polega na ocenie liczby i wy-
                                            glądu poszczególnych typów krwinek. Dostarcza wielu informacji o ogólnym
                                            stanie zdrowia danej osoby. W badaniu określa się też OB i hematokryt.
                                            OB to skrót od odczynu Biernackiego. Jest to tempo opadania na dno pro-
                                            bówki  krwinek  czerwonych  w  pobranej  próbce  krwi.  Po  upływie  godziny
                                            sprawdza się, jaką wysokość zajmują krwinki czerwone w specjalnych pro-
                                            bówkach (il. 3.20). Gdy w organizmie występuje stan zapalny, krwinki czer-
                                            wone opadają wolnej i wynik badania jest wyższy niż w przypadku zdrowego
                                            organizmu. W diagnostyce chorób krwi ważnym pomiarem jest hematokryt,
                                            czyli stosunek objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi.
        3.20    Badanie OB przeprowadza        Prawidłowe wartości wybranych parametrów morfologii krwi przedsta-
        się w specjalnych probówkach ze     wiono w tabeli.
        skalą do odczytu wysokości słupa
        opadniętych krwinek                 Tabela 3.4    Prawidłowe parametry morfologii krwi


        Ciekawe!
                                                                                              Norma
        Pijawki, nacinając skórę swojej ofia-     Parametr [jednostka miary]
        ry, wpuszczają do rany specjalne biał-                                       Kobiety         Mężczyźni
        ko, które zapobiega krzepnięciu krwi,   erytrocyty [mln/mm ] 3                4,2–5,4          4,5–5,9
        a w krwiobiegu działa analogicznie do
                                                           3
        wytwarzanej przez niektóre krwinki bia-  leukocyty [tys./mm ]                          4,5–10
        łe heparyny. Do połowy XIX w. przysta-  trombocyty [tys./mm ]                         140–450
                                                             3
        wianie pijawek było zabiegiem często
        praktykowanym przez ówczesnych leka-  OB [mm/h]                                6–11             3–8
        rzy i uratowało wówczas niejedną oso-  hematokryt [%]                        0,40–0,51        0,40–0,54
        bę chorą na zakrzepicę lub miażdżycę.





        W skrócie


             Obecnie najczęściej występującymi chorobami układu krążenia są nadciśnienie tętnicze i miażdżyca. Nieleczone –
            mogą być przyczyną choroby wieńcowej, zawału serca lub udaru.

             Podstawową profilaktyką chorób układu krążenia jest prowadzenie aktywnego trybu życia, zdrowe odżywianie się,
            odpowiednia ilość snu i właściwe radzenie sobie ze stresem.
             Regularne wykonywanie badań kontrolnych pozwala na szybkie zdiagnozowanie chorób, podjęcie leczenia
            i uniknięcie powikłań.


        Czy już umiesz? Sprawdź się!


         1   Wyjaśnij, dlaczego należy kontrolować  wysokość ciśnienia krwi.
         2   Powiedz, jakich informacji o stanie zdrowia pacjenta dostarcza morfologia krwi.

         3   Omów podstawowe zasady profilaktyki chorób układu krążenia.

                                      104
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111