Page 35 - 883351_podrecznik chemia_2023_
P. 35

Jako podsumowanie zbierzmy w tabeli przykłady mieszanin oraz wyróżnijmy właściwości ich składników, które
          pozwoliły dobrać metodę rozdziału.



                                                                                     Właściwość wykorzystywana
                      Mieszanina                  Wybrana metoda rozdziału
                                                                                           przy rozdzielaniu
          sól kuchenna i woda                                                    rozpuszczalność i znacząca różnica
                                              odparowanie
                                                                                 temperatur wrzenia składników

                                              krystalizacja                      rozpuszczalność w wodzie

                                                                                 rozpuszczalność w wodzie, stan skupienia
          pieprz i woda                       dekantacja, sączenie
                                                                                 składników
                                                                                 rozpuszczalność w alkoholu, znacząca
          tusz i etanol (alkohol)             destylacja
                                                                                 różnica temperatur wrzenia składników
                                                                                 rozpuszczalność w mleku, różnica gęstości
          olej jadalny i mleko                użycie rozdzielacza
                                                                                 składników mieszaniny
          żelazo i ziemia                     użycie magnesu                     właściwości magnetyczne


          bryłki złota i piasek               użycie sita                        wielkość drobin





          W skrócie


               Mieszanina to układ, który powstaje ze zmieszania dwóch lub więcej substancji.

               Wyróżnia się dwa rodzaje mieszanin – jednorodną i niejednorodną (kryterium oceny jest zdolność rozróżnienia
              składników gołym okiem).
               Istnieje wiele metod rozdziału mieszanin. Decyzję o wyborze sposobu rozdzielenia składników podejmuje się
              na podstawie właściwości fizycznych substancji, które znajdują się w interesującym nas układzie.


          Czy już umiesz? Sprawdź się!


           1   Zastanów się i napisz, jaki rodzaj mieszaniny (jednorodna / niejednorodna) powstanie w wyniku zmieszania ze sobą
              równych ilości:
              a)  siarki i żelaza,                               b)  barwnika spożywczego i zmywacza do paznokci,
              c)  denaturatu i wody,                             d)  sproszkowanej kredy i wody,
              e)  oleju słonecznikowego i oliwy,                 f)   ziaren pszenicy i żyta.

           2   Podaj przykład metody, według której można dokonać rozdziału wymienionych mieszanin. Naszkicuj schematy
              doświadczeń, w wyniku których dokonasz rozdzielenia:
              a)  pieprzu i soli kuchennej,                      b)  monet i soli do kąpieli,
              c)  mąki i cukru pudru,                            d)  benzyny i wody,
              e)  alkoholu i wody,                               f)   opiłków żelaza i sproszkowanej kredy.

           3   Wymień właściwość fizyczną, która zadecydowała o wyborze metody rozdziału wszystkich mieszanin z polecenia 2.

                                                                                   33
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40