Page 28 - 1009_chemia_kl8_demo.indd

Kwasy organiczne występujące w przyrodzie

Wiele przykładów kwasów karboksylowych związanych jest bezpośrednio z naszym otoczeniem. Zaprezentujemy
kilka przedstawicieli związków tej grupy. Niektóre z nich powrócą w tematach w kolejnych etapach nauki.

H COOH

Szwedzki chemik Johan Afzelius wyizolował go
z jadu mrówek. Jest to bezbarwna ciecz o ostrym
kwas zapachu. Występuje również w jadzie pszczół czy
mrówkowy
we włoskach pokrzyw.

C H OH COOH
2 4
Jest bezbarwną cieczą o konsystencji syropu.
Poniżej temperatury krzepnięcia (ok. 16°C)
kwas tworzy żółte kryształy. Powstaje w produktach
mlekowy
mlekopochodnych (jogurtach, serach) w wyniku
fermentacji mlekowej.

C H 7 COOH
3
Jest oleistą cieczą o nieprzyjemnym zapachu
zjełczałego masła. Nadaje delikatnie gorzki smak
kwas serom. Znajduje się w tłuszczach zwierzęcych
masłowy
i olejach roślinnych.

HOOC COOH

Jest białym ciałem stałym (w postaci kryształów).
Jego cząsteczka zbudowana jest z dwóch
kwas grup karboksylowych. Występuje w szczawiu,
szczawiowy szczypiorku czy rabarbarze.

HOOC CH 2 C(OH)(COOH) CH 2 COOH

Jest bezbarwnym ciałem stałym (w postaci
kryształów). Ten bardzo popularny kwas, często
kwas sprzedawany w sklepach pod nazwą kwasku
cytrynowy
cytrynowego, ma skomplikowaną budowę
cząsteczki. Spełnia ważną rolę w metabolizmie
węglowodanów.

Wymienione przykłady prezentują, jak często w najbliższym otoczeniu znajdują się produkty, które zawierają w sobie
kwasy karboksylowe. Bardzo popularnym produktem spożywczym jest kwas cytrynowy o kwaśnym smaku, używany
jako regulator kwasowości w przetworach owocowych, marynatach, napojach, sosach czy deserach. Z nazwami wielu
innych przykładów kwasów karboksylowych spotkasz się również na lekcjach biologii.

26