Page 25 - 1009_chemia_kl8_demo.indd

W skrócie

Węglowodory dzielą się na węglowodory nasycone, czyli alkany, oraz węglowodory nienasycone, do których
zaliczamy alkeny i alkiny.
Przedstawicielem alkanów jest metan.
Wzór ogólny alkanów to C H , w którym n oznacza liczbę atomów węgla.
n 2n+2
W nazwie każdego z alkanów jest końcówka -an.
Wzór strukturalny to wzór, który określa skład jakościowy i ilościowy oraz pokazuje sposób związania ze sobą
poszczególnych atomów.
Wzór półstrukturalny (grupowy) to wzór, który określa skład jakościowy i ilościowy oraz pokazuje uproszczony
sposób związania ze sobą atomów.

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Na podstawie podanych wzorów sumarycznych i wzoru ogólnego C H 2n+2 oceń, który z podpunktów zawiera wyłącznie
n
przykłady związków chemicznych należących do grupy alkanów.
a) C H , C H , CH , C H b) C H , C H , C H , C H c) C H , CH , C H , C H d) C H , C H , C H , C H
4 10 2 4 4 2 2 3 4 5 8 3 6 4 8 5 12 4 3 8 4 10 5 12 3 4 4 10 2 4
2 Zapisz wzory strukturalne cząsteczek propanu i butanu.
3 Zapisz wzory półstrukturalne cząsteczki etanu i alkanu o 3 atomach węgla.

4 Podaj nazwę i wzór sumaryczny dla alkanów zawierających:

a) 2 atomy węgla, b) 3 atomy węgla, c) 5 atomów węgla.
5 Podaj nazwy i wzory sumaryczne podanych cząsteczek.
a) H H H b) H H H H c) H H H H H

H C C C H H C C C C H H C C C C C H
H H H H H H H H H H H H

d) CH 3 CH 2 CH 3 e) CH 3 CH 3 f) CH 3 CH 2 CH 2 CH 3

6 Zapisz podane wzory strukturalne w postaci wzorów półstrukturalnych.
a) H H H b) H H H H c) H
H C C C H H C C C C H H C H
H H H H H H H H

7 Oblicz zawartość procentową pierwiastków w cząsteczce butanu.

8 Oblicz stosunek masowy węgla do wodoru w cząsteczkach metanu i etanu. Porównaj wyniki.

9 Parafina to mieszanina alkanów stałych, zawierających od 16 do 48 atomów węgla w cząsteczce. Oblicz, ile procent
heptadekanu (17 atomów węgla w cząsteczce) zawiera mieszanina, która składa się z:
30 g C H , 55 g C H , 72 g C H , 8 g C H , 5 g C H .
19
40
42
20
38
34
16
17
18
36
23