Page 26 - 1009_chemia_kl8_demo.indd
P. 26

4.4      Kwasy karboksylowe





        Podejmij temat










        Co łączy cytrynę z kwaskiem
        cytrynowym? Czy słowo „kwasek”
        można zastąpić słowem „kwas”?





                                            Kolejne pochodne węglowodorów
                                            Omawiane na poprzednich lekcjach zagadnienia poświęcone były alkoholom
                                            – związkom chemicznym z hydroksylową grupą funkcyjną. Obecnie uwagę
        Kwasy karboksylowe – związki        poświęcimy następnej grupie związków chemicznych nazywanych kwasami
        chemiczne składające się z grupy    karboksylowymi.
        karboksylowej i grupy węglowodorowej.  Cząsteczka takiego kwasu składa się z grupy węglowodorowej i karboksylowej
                                            grupy funkcyjnej. Podobnie jak w przypadku alkoholi poznamy pięć przykła-
                                            dów przedstawicieli szeregu homologicznego kwasów karboksylowych, po-
                                            chodzących od alkanów (liczących od 1 do 5 atomów węgla w cząsteczce).
                                            Kilka przykładów związków zaliczanych do tej grupy pojawiło się już w pod-
                                            ręczniku dla klasy siódmej.


                                            Wzór ogólny kwasów karboksylowych
                                            Analogicznie do wcześniej poznanych związków przedstawmy wzór ogólny
          COOH, grupa karboksylowa to gru-
        pa funkcyjna kwasów karboksylowych  kwasów karboksylowych, powstałych z alkanów.


                                 zastąpienie fragmentu cząsteczki
                                składającego się z jednego atomu
                                  węgla i trzech atomów wodoru
          C H        2n+2                    C                       n–1   H   2(n–1) + 1      COOH
                                       grupą karboksylową
              n

            wzór ogólny alkanów                                          wzór ogólny kwasów karboksylowych




                                            Część oznaczona zapisem C H   2(n–1) + 1  to nadal grupa węglowodorowa. Z po-
                                                                      n–1
                                            łączenia grupy funkcyjnej (karboksylowej) i węglowodorowej powstaje wła-
                                            śnie konkretny kwas karboksylowy.

                                       24
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30