Page 24 - 1009_chemia_kl8_demo.indd
P. 24

Wzory strukturalne i półstrukturalne

                                            Struktura związków organicznych jest bardzo ważna, dlatego często posłu-
        Wzór strukturalny – wzór, który     gujemy  się  wzorami  strukturalnymi,  które  określają  skład  jakościowy
        określa skład jakościowy i ilościowy oraz   i ilościowy oraz pokazują sposób związania ze sobą poszczególnych atomów.
        pokazuje sposób związania ze sobą   W celu uproszczenia wzoru strukturalnego używa się wzoru półstruktu-
        poszczególnych atomów.              ralnego (grupowego). Wzór ten nie pokazuje wszystkich wiązań, pomijamy
        Wzór półstrukturalny (grupowy)      najczęściej wiązania między atomami węgla i wodoru.
        – wzór, który określa skład jakościowy
        i ilościowy oraz pokazuje uproszczony         H H H H H
        sposób związania ze sobą atomów.           H C C C C C H                     CH 3  CH 2  CH 2  CH 2  CH 3

                                                      H H H H H
                                                      wzór strukturalny             wzór półstrukturalny (grupowy)


          Przykład 11.

          Zapisz wzór strukturalny i półstrukturalny butanu o wzorze sumarycznym C H .
                                                                                4  10

          Etap                             Rozwiązanie
          1.  Napisz wzór sumaryczny       C H 10
                                             4
             butanu.

          2.  Zapisz w linii prostej       4 atomy węgla
             atomy węgla. Ich liczba                                    C C C C
             musi być zgodna z liczbą
             we wzorze sumarycznym.

          3.  Połącz atomy węgla           Butan jest alkanem, w którym wszystkie wiązania między atomami węgla są
             odpowiednimi                  pojedyncze.
             wiązaniami.                                                C C C C

          4.  Uzupełnij wzór               Od każdego atomu węgla powinny odchodzić cztery kreski, ze względu na to,
             strukturalny pozostałymi      że węgiel w węglowodorach ma wartościowość IV.
             wiązaniami.                                                C C C C



          5.  Uzupełnij wzór               Liczba atomów wodoru wynosi 10.
             strukturalny atomami                                       H H H H
             wodoru zgodnie z liczbą                                 H C C C C H
             podaną we wzorze
             sumarycznym.                                               H H H H

          6.  Spróbuj uprościć wzór                                 CH 3  CH 2  CH 2  CH 3
             strukturalny i zapisz
             go w postaci wzoru
             półstrukturalnego.



                                       22
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29