Page 21 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PROMOCJA
P. 21

Energia





          Podejmij temat


















          Ania spędzała wakacje w gospodarstwie agroturystycznym. Pomagała gospodarzom w opiece nad zwierzętami do-
          mowymi, zbierała owoce i warzywa, jeździła wozem konnym po siano na łąkę, uczyła się jazdy konnej, a nawet łowiła
          ryby. Ogromne wrażenie zrobił na niej młyn wodny, wyposażony w koło, w którym mechanizmy mielące ziarno po-
          zyskiwały energię z energii spiętrzonej wody. W młynie zainstalowano również turbinę do produkcji energii elektrycz-
          nej, napędzaną wodą z rzeki. Pomimo, że elektrownia wodna o mocy 25 kW wystarczała na zaspokojenie potrzeb
          gospodarstwa, to gospodarze pozyskiwali również ekologiczną energię z innych źródeł odnawialnych. Na podstawie
          zdjęć i treści poniżej spróbuj odpowiedzieć na pytania-zagadki:
          •  Z jakich odnawialnych źródeł energii gospodarze mogli jeszcze pozyskiwać energię?
          •  Jaką pracę wykonuje 50 litrów wody spadające na turbinę wodną z wysokości 10 metrów?
          •  Oblicz głębokość studni, z której Ania wyciągała wiadro z wodą o masie 15 kg, wiedząc, że wykonała pracę 30 kJ.
          •  Ania narysowała wykres siły, z jaką działał silnik urządzenia przesuwają-  F (N)
             cego worek z ziarnem w czasie 10 s. Przyjmij, że siła i przesunięcie mają   60
             zgodne kierunki oraz zwroty i sprawdź, czy poprawnie narysowała wy-    40
             kres, uwzględnij, że silnik pracował z mocą 30 W. Oblicz pracę wykonaną   20 0
             przez silnik urządzenia.                                                        2      4       6  s (m)
          •  Gospodarz podniósł worek mąki o masie 15 kg na wysokość 2 m. O ile wzrasta energia potencjalna worka?
                                                                                  m
          •  Czy energia kinetyczna dzika o masie 80 kg, biegnącego z szybkością 12   jest większa od energii kinetycznej
                                                                                  s
             rowerzysty o masie 50 kg, jadącego z szybkością 36   km  ?
                                                             h
          •  Ania obserwowała jabłko spadające swobodnie z wysokiego drzewa i oszacowała, że skoro spadało około 1 s, to
                                                             m
             tuż przed uderzeniem w ziemię miało szybkość 10  . Oblicz, jaką energię mechaniczną miało jabłko w chwili
                                                             s
             uderzenia, skoro masa jabłka wynosiła 200 g. Czy potrafisz powiedzieć, z jakiej wysokości spadło jabłko i czy jej
             rozumowanie z oszacowaniem szybkości jabłka było poprawne? Czy potrafiłbyś obliczyć, z jakiej wysokości spad-
             ło jabłko, nie znając masy jabłka?
          •  Pewnego dnia Ania obserwowała, jak gospodyni huśta się ze swoją córką na huśtawce zbudowanej przez gospo-
             darza z długiego, podpartego w środku drewnianego bala o długości 4 m. W jakiej odległości od środka huśtawki
             siedziała gospodyni ważąca 60 kg, jeśli jej córka o masie 15 kg znajdowała się z drugiej strony punktu podparcia
             w odległości 2 m od środka, a huśtawka pozostawała w równowadze?




                                                                                   19
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26