Page 104 - 881216_polski_pod_kl6_cz_1
P. 104

Lepiej unikać używania słów          4.    Przypomnij sobie wiadomości o zaimkach i uzupełnij poniższy tekst
       zawsze, nigdy, jeśli chcemy                w zeszycie.
       kogoś skarcić czy wyrazić swoje
       niezadowolenie z czyjegoś                  Zaimek to wyraz, który w zdaniu może zastępować ..... (za­
       zachowania. Na przykład                    imek  rzeczowny,  np.  ja,  kto,  ktokolwiek),  przymiotniki  (zaimek
       komunikat: Ty to zawsze musisz             ....., np. taki, mój, jakikolwiek), ..... (zaimek przysłowny, np. jak,
       krzyczeć wypowiedziany                     tam, zawsze) oraz liczebniki (zaimek liczebny, np. ....., .....) i peł­
       w sytuacji, gdy ktoś rzeczywiście          nić takie same funkcje, jak te części mowy. Zaimek ma bardzo
       podniósł głos bez potrzeby,                ogólne znaczenie – wskazuje na przedmioty, właściwości itp.,
       może wywołać agresję zamiast               ale dokładnie ich nie nazywa. Odsyła do sytuacji (np. w zdaniu
       skruchy. Protest zostanie                  Idziemy tam – zaimkowi tam musi towarzyszyć gest wskazujący
       spowodowany słowem                         miejsce) albo do innych wyrazów lub zdań tekstu, które zostały
       zawsze, które sugeruje, że ktoś            użyte wcześniej (np. Wypiłem litr wody. Zrobiłem to w minutę – za­
       nieustannie krzyczy, co jest               imek to odnosi się do treści poprzedniego zdania).
       oczywistą nieprawdą. Dlatego
       możemy usłyszeć zarzut:              5.    Wypisz z wierszyka do zeszytu wszystkie zaimki i je nazwij.
       Przecież nie krzyczę zawsze,
       to jest kłamstwo. Lepiej więc        6.    Mając do dyspozycji zaimki: który, jak, co, gdzie, wykonaj poniższe
                                                  polecenia.
       zrezygnować ze słowa zawsze
       i mówić o konkretnej sytuacji,             a)    Uzupełnij podane zdania:
       np. Nie podoba mi się, że                        Mam długopis, o ..... myślałem. Połóż to tam, ..... cię prosiłem.
       teraz krzyczysz bez potrzeby.                    Nie wiem, ..... mam robić. Pokażę ci, ..... teraz wygląda projekt.
       Mów ciszej.                                b)    Utwórz pytania:
                                                        ..... leży długopis? ..... to jest dzień? ..... to zrobisz?
                                                        ..... to ma znaczyć?

                                            7.    Wpisz podane zaimki do właściwych rubryk tabeli: ona, nasz,
                                                  nigdy, jaki, mój, co, nic, my, wasz, żaden, kiedy, wy. Ćwiczenie
                                                  wykonaj w zeszycie.


                                                                    Zaimki           Zaimki
                                                  Zaimki          określające      wyrażające      Zaimki służące
                                                wskazujące      przynależność    przeczenie, brak   do zadawania
                                                 na osobę                                              pytań
                                                               czegoś do kogoś    kogoś, czegoś








                                            8.    Zmień podane wypowiedzi tak, aby wyrazić niezadowolenie,
                                                  ale nie wywołać sprzeciwu nieuprawnionym użyciem zaimków
                                                  zawsze, nigdy.

                                                  a)    Matka do dziecka, w którego pokoju panuje bałagan:
                                                        – Nigdy nie dbasz o porządek w pokoju.
                                                  b)    Mężczyzna do sąsiada, który dość często pożycza od niego
                                                        różne rzeczy:
                                                        – Zawsze przychodzi pan do mnie, gdy trzeba czegoś pożyczyć.

                                        102



   0717_881216_polski_kl6_cz_1_DRUK.indd   102                                                                17.07.2019   20:09:22
   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109