Page 15 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PROMOCJA
P. 15

Siły wokół nas


                             powoduje powrót                               Wartość siły sprężystości, którą sprężyna
              Siła           odkształconego ciała do                       działa na zawieszone na niej ciało, jest wprost
              sprężystości
                             jego pierwotnego kształtu.                    proporcjonalna do wydłużenia sprężyny:
                                                                                             F s  ~ x
                                                                F s



                             to wszystkie siły                  F o        Wartość sił oporu w powietrzu i wodzie zależy od
              Siły           działające na poruszające                     prędkości oraz kształtu i wielkości powierzchni
              oporów ruchu
                             się ciało fizyczne,                           poruszającego się ciała:
                             które przeciwdziałają                                           F o  ~ v
                             poruszaniu się tego ciała.




                             to siła, z jaką ciało działa                  Gdy powierzchnia jest płaska i pozioma, to
              Siła           na daną powierzchnię                          wartość siły nacisku jest równa wartości ciężaru
              nacisku
                             w kierunku prostopadłym                       ciała.
                             do tej powierzchni.


                                                                F n

                             powstaje na styku                             Siła tarcia zależy od rodzaju stykających się
              Siła           powierzchni dwóch                             powierzchni, ale nie zależy od ich wielkości.
              tarcia
                             ciał i przeciwdziała ich                      Wartość siły tarcia jest tym większa, im większa
                             względnemu ruchowi.                           jest siła nacisku:
                                                                                            F t  = f ∙ F n
                                                                    F t


                             to siła, z jaką Ziemia                        Siła ciężkości zależy od masy ciała:
              Siła ciężkości  przyciąga wszystkie ciała.                                    F c  = m ∙ g
              (ciężar, siła                                                Wszystkie ciała pod wpływem siły ciężkości
              grawitacji,                                                  spadają swobodnie (w próżni) ruchem
              siła                                                         jednostajnie przyspieszonym ze stałym
              przyciągania                                                 przyspieszeniem. Przyspieszenie, z jakim ciała
              ziemskiego)                                                  spadają swobodnie, nie zależy od ich masy.
                                                                F c



          Rodzaje sił tarcia


                                                              Tarcie
                            statyczne                                          kinetyczne


              siłami tarcia statycznego oddziałują   siła tarcia kinetycznego występuje, jeżeli ciała są względem siebie w ruchu
              między sobą ciała będące względem siebie
              w spoczynku                           poślizgowe, gdy jedno ciało przesuwa  toczne, gdy ciało toczy się po drugim
                                                    się (ślizga się) po drugim       ciele

                                                    wartość siły tarcia tocznego jest mniejsza niż wartość siły tarcia poślizgowego

              dla danych dwóch powierzchni maksymalna wartość siły tarcia statycznego jest większa od siły tarcia kinetycznego


                                                                                   13
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20