Page 17 - 881426 _geografia_kl8_www_

1.2 Wpływ klimatu monsunowego na rytm upraw i tzw. kulturę ryżu w Azji

Podejmij temat z Co to są monsuny?
z Które zboże jest najbardziej popularną rośliną żywieniową w Azji?

120° 60° 0° 60° 120° 180°

60° 60°

0° 0°

60° 60°

1 : 250 000 000
120° 60° 0° 60° 120° 180°
strefa klimatów równikowych (klimaty równikowe wilgotne) klimaty astrefowe
strefa klimatów równikowych (klimaty podrównikowe) monsunowy
strefa klimatów zwrotnikowych górski
Odczytaj z mapy, w których strefach kli- strefa klimatów podzwrotnikowych
matycznych występuje klimat w odmia- strefa klimatów umiarkowanych
nie monsunowej. strefa klimatów okołobiegunowych

Dlaczego wieją monsuny?
Znaczna część Azji Południowej, Południowo-Wschodniej i Wschodniej znaj-
duje się pod wpływem cyrkulacji powietrza zwanej cyrkulacją mon- Cyrkulacja powietrza – krążenie
sunową, gdzie krążenie powietrza jest związane z sezonowymi wiatrami – mas powietrza.
monsunami. Cyrkulacja monsunowa nakłada się na strefowość klimatyczną Monsun – wiatr sezonowo (okresowo)
(patrz mapa w Podejmij temat). Wyraźnie wpływ tego krążenia powietrza zazna- zmienny, który wieje latem znad morza
cza się w strefie klimatów zwrotnikowych. W większej części świata są one kli- nad ląd, a zimą znad lądu nad morze;
matami suchymi i w ich obrębie znajdują się największe pustynie. W części występuje głównie w Azji Południowej,
Azji w zasięgu klimatu zwrotnikowego nie ma pustyń właśnie z powodu wystę- Południowo-Wschodniej i Wschodniej.
powania monsunu letniego, który jest bardzo wilgotny i przynosi obfite desz-
cze. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na duże sumy opadów w Azji
Południowo-Wschodniej jest ukształtowanie terenu. Równoleżnikowy prze-
bieg Himalajów stanowi barierę dla wilgotnych mas powietrza napływają-
cych z południa. Dlatego na południe od tych gór, m.in. na północy Półwyspu
Indyjskiego, są notowane najwyższe opady na świecie (patrz il. 1.6 i 1.42).

15