Page 142 - 881216_polski_pod_kl6_cz_1
P. 142
Ciekawe! 2. Porównajcie w klasie uzupełnione teksty o Kaziku. Wybierzcie
najciekawszą historię.
W wypowiedziach o stylu neu-
tralnym (nieoceniającym i nie- Orzeczenie imienne – orzeczenie złożone składające się z łącznika wyrażonego
zabarwionym np. podniosłością) osobową formą czasowników: być, zostać, stać się, okazać się, wydawać się oraz
łącznik orzeczenia imiennego orzecznika wyrażonego rzeczownikiem w narzędniku, przymiotnikiem, zaimkiem
zazwyczaj umieszczamy przed rzeczownym lub przymiotnym, liczebnikiem porządkowym, przysłówkiem,
orzecznikiem. Zwróć jednak uwa- wyrażeniem przyimkowym, np.
gę, że w Hymnie o miłości (s. 139)
szyk wyrazów jest odmienny: Mi-
Łącznik Orzecznik
łość cierpliwa jest,/ łaskawa jest.
Orzecznik znajduje się przed Kolega wydawał się nieśmiały. przymiotnik
łącznikiem. Nadaje to wypowie-
dzi styl podniosły, którym ogólnie Chłopcy zostaną leśniczymi. rzeczownik
odznacza się Biblia.
Strażnik będzie pierwszy. liczebnik
Było patetycznie. przysłówek
Miecz jest z drewna. wyrażenie przyimkowe
Z rzeczownikiem w narzędniku w funkcji orzecznika często łączy się przymiotnik –
np. Stał się sławnym pianistą.
Łącznikiem może być wyraz to lub wyrażenie jest to – wtedy orzecznik wyrażony
rzeczownikiem ma formę mianownika (np. Nasza mama to cudowny człowiek).
Orzeczenie imienne wskazuje na cechy podmiotu, charakteryzuje go.
3. W przepisanym tekście wskaż orzeczenia imienne. Następnie
określ, jakimi częściami mowy zostały wyrażone łączniki
i orzeczniki.
4. Przepisz poniższe zdania do zeszytu i uzupełnij je odpowiednimi
orzecznikami.
a) Kasia lubi uczyć się języków obcych – w przyszłości zostanie ..... .
b) Adam świetnie gotuje. Może kiedyś będzie ..... ?
c) Paweł to przyszły lekarz. Jest ..... i ..... .
5. Wybierz utwór literacki z tego rozdziału i znajdź w nim cztery
5.
przykłady zdań z orzeczeniem imiennym. Zanotuj je i napisz,
jak został wyrażony w nich orzecznik.
6. Ułóż dwuzdaniowe teksty zobowiązań, które mogłyby wygłosić
wymienione osoby. Napisz je w zeszycie tak, by zawierały
orzeczenia imienne.
dziecko – przyrzeka rycerz – przysięga ty – dajesz słowo
rodzicom swej wybrance koleżance/koledze
140
0717_881216_polski_kl6_cz_1_DRUK.indd 140 17.07.2019 20:09:47