Page 58 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot

Sole mineralne

Do zachowania równowagi i poprawnego funkcjonowania organizmu nie-
Sole mineralne – związki zbędne są nie tylko witaminy, ale także sole mineralne. Są to związki nie-
nieorganiczne pobierane z pokarmem organiczne, które, tak jak witaminy, muszą być dostarczone wraz z pokarmem;
i wodą; niezbędne do prawidłowego sole mineralne znajdują się także w wodzie. Najlepszym ich źródłem jest uroz-
funkcjonowania organizmu.
maicona dieta. W stanach niedoboru można także je suplementować, czyli
uzupełniać, przyjmując w postaci produktów syntetycznych.
Ze względu na zapotrzebowanie organizmu dzielimy je na:
• makroelementy – dzienne zapotrzebowanie na nie wynosi ponad 100 mg,
• mikroelementy – dzienne zapotrzebowanie na nie wynosi poniżej 100 mg.

Tabela 2.2 Działanie wybranych pierwiastków zawartych w solach mineralnych

Pierwiastek Źródła w pokarmie Działanie Skutki niedoboru Skutki nadmiaru

Makroelementy
Wapń (Ca) mleko i jego przetwory, • wchodzi w skład kości • skurcze mięśni, • nudności i zaparcia
warzywa liściaste i zębów drętwienie kończyn • upośledzenie
(np. szpinak), konserwy • niezbędny do • krwotoki, zaburzenia wchłaniania żelaza
rybne (np. szproty, funkcjonowania mięśni snu, drgawki i cynku
sardynki), ziarna sezamu i układu nerwowego • zredukowanie • powstawanie kamieni
• bierze udział w procesie masy i gęstości nerkowych
krzepnięcia krwi kości (osteoporoza)
u dorosłych – skłonność
do złamań
• deformacje kości
(krzywica u dzieci)

Magnez (Mg) zielone rośliny, pestki dyni, • wchodzi w skład wielu • skurcze i drżenie mięśni • biegunka
orzechy włoskie, kakao, enzymów • zaburzenia rytmu pracy • spowolnienie akcji
kasza gryczana • niezbędny do serca serca
funkcjonowania mięśni • kłopoty z koncentracją, • zbyt niskie ciśnienie krwi
i układu nerwowego zaburzenia snu, • problemy
rozdrażnienie z oddychaniem
• depresja

Mikroelementy

Żelazo (Fe) mięso, żółtko jaj, orzechy, • wchodzi w skład • anemia, osłabienie • upośledzenie pracy
rośliny strączkowe, hemoglobiny i wielu • zaburzenia rytmu pracy serca, wątroby i trzustki
wątroba cielęca i wołowa ważnych enzymów serca • zmęczenie, gorączka,
• kłopoty z koncentracją, bóle stawów
bezsenność • utrata apetytu i spadek
• łamliwość włosów masy ciała

Miedź (Cu) wątroba cielęca, ziarna • reguluje przebieg • zaburzenia • zmienność nastrojów
sezamu, płatki owsiane, metabolizmu metaboliczne • bóle mięśni
grzyby, drożdże piekarskie, • bierze udział w powsta- • anemia • bóle stawów
ostrygi, pełnoziarniste waniu erytrocytów • brak apetytu • zaburzenia
produkty zbożowe, ziarna • pobudza wzrost • zaburzenia ruchu – funkcjonowania
słonecznika, orzechy, komórek niedowład wątroby i układu
zielone warzywa liściaste, • bierze udział w budowie • zaburzenia wzrostu oddechowego
kakao, pestki dyni tkanki kostnej • zaburzenia oddychania • niedokrwistość
• zapobiega procesom • zwiększona podatność • nudności i wymioty
wapnienia naczyń na infekcje

56