Page 131 - 881216_polski_pod_kl6_cz_1

9. Ułóż po jednym krótkim zdaniu do każdego podpunktu. Podmiot w dopełniaczu
występuje wtedy, gdy
a) zdanie zawierające podmiot w mianowniku orzeczenie jest zaprzeczone
b) zdanie zawierające podmiot w dopełniaczu
c) zdanie zawierające podmiot domyślny albo stwierdza brak,
przybywanie lub ubywanie
10. W każdym ze zdań wskaż podmiot oraz wykonywaną czynność. czegoś. Wyrażony jest
rzeczownikiem lub zaimkiem
Marek ujrzał drogą twarz Chłopiec pamiętał każdy (np. Chłopców tu nie ma; Nie
bardzo wychudłą. gest i spojrzenie matki. było ich na lekcji).

Serce rozpływało Jego dusza porywała się
mu się z tkliwości. znowu ku matce.

11. Opisz kilkoma zdaniami sytuacje przedstawione na obrazkach.
Zwróć uwagę na użyte orzeczenia. Orzeczenie – odnosi się do
podmiotu, nazywa czynność
wykonywaną przez podmiot lub
stan, w którym się on znajduje
(np. Dzieci grają w piłkę).
Odpowiada na pytania: co robi
podmiot?, co się z nim dzieje?,
w jakim jest stanie?. Stanowi
je najczęściej czasownik
w formie osobowej. Czasem
orzeczenie składa się z dwóch
czasowników – jednego
w formie osobowej i drugiego
w bezokoliczniku (np. Dzieci
zaczęły grać w piłkę; Musisz już
iść do domu).

Istnieją też zdania
bezpodmiotowe, w których
nie ma wyrazu wskazującego
12. Powiedz, kto jest wykonawcą czynności w poniższych zdaniach. na wykonawcę czynności

Właśnie zadzwoniono po pomoc. i nie można się go domyślić
Już świtało. na podstawie orzeczenia,
Zabezpieczono teren. np. Grzmi w górach; Mdli mnie.

129

0717_881216_polski_kl6_cz_1_DRUK.indd 129 17.07.2019 20:09:33